افکار مخرب و منفی، در شکل گیری پرخوری عصبی بسیار دخیل اند. در متن زیر توضیحاتی توسط خانم دکتر ندا فرزانه متخصص و اعصاب تهران با عنوان ” لطفا افکار منفی را در پرخوری عصبی قورت ندهید” برای خوانندگان محترم سایت توضیح داده شده است.

به طور کلی می توان گفت که در مورد پرخوری هیجانی باید گفت که پرخوری هیجانی نام بیماری نیست بلکه می­تواند رفتاری یا الگوی رفتاری باشد که در بعضی از اختلالات خوردن مثل پرخوری و یا بیماری بولیمیا که نوعی پرخوری هیجانی و بعد از آن انجام راهکاری برای جبران پرخوری مثل استفراغ کردن و یا استفاده از مواد مسهل شایع است.

در افرادی که پرخوری هیجانی دارند می­تواند رفتارهای هیجانی دیگری نیز شایع باشد، مثلا این­که فردی است که در مواردی که هیجانات مثبت و یا منفی بیش­تر  مثبت پیدا می­کند پول زیاد خرج می­کند و یا این­که رفتارهای اعتیاد گونه دیگر را نیز می­تواند داشته باشد. البته بسته این­که به قول معروف خلق و روحیه فرد مثبت و یا منفی باشد، می­تواند نوع غذایی که فرد در زمان پرخوری هیجانی مصرف می­کند نیز متفاوت باشد. مثلا این­که اگر فرد در حالت افسردگی و یا خلقی پایین باشد، خوراکی­های شیرین­تر مثل شکلات، شیرینی، بستنی و یا این موارد را بیشتر مصرف می­کند که البته این به صورت انتخابی نیست چون در بعضی از نقاط مغز که مرتبط با تنظیم هیجانی است مواد سروتونین با نوراپی­نفرین افت می­کند که در این موارد فرد نیاز شدید به مصرف ناگهانی این مواد غذایی را دارد. بعد از این­که حالت هیجانی شدید و کاذب فرد از بین رفت، فرد متوجه می­شود که میزان زیادی غذا را مصرف کرده است و بعد از آن افکار احساس گناه و نشخوارهای ذهنی که چرا یک دفعه این همه خوراکی را مصرف کردم به ذهن فرد هجوم می­ آورد این مسئله می­تواند به صورت سیکل معیوب در فرد به کرات تکرار شود تا زمانی­ که  فرد به روان­پزشک و روان­درمانگر مراجعه کند تا بتواند در زمینه­ کنترل پرخوری عصبی در زمانی که هیجانات مثبت یا منفی دارد تدابیر را بیندیشد.

نقش دارو درمانی و روان درمانی چاقی و پرخوری عصبی

البته در این زمینه درمان­های دارویی و یا روان­درمانی­ های مبتنی بر کنترل هیجانی موثر هستند که البته نمی­توان گفت که یک داروی خاص و یا یک نوع روان­درمانی خاص در فرد با پرخوری عصبی حتما می­تواند موثر باشد. بلکه بر اساس نوع شخصیت فرد و تنظیمات هیجانی، نوع دارو و یا نوع روان­درمانی نیز متفاوت خواهد بود.

نکته مهم دیگری که افرادی که پرخوری هیجانی عصبی دارند این است که استرس و به اصطلاح فشارهای روانی شرایطی را ایجاد می­کنند که مغز فکر می­کند باید بدن را برای موقعیت جنگ و گریز آماده کند. بنابراین بخش­های مختلفی از مغز که مرتبط با سیستم­های اضطرابی هستند فعال­تر شده و بنابراین نیاز فرد به خوردن در آن زمان بیشتر می­ شود.

مورد دیگری که در این افراد وجود دارد این است که بیان می­کنند “هر وقت که ناراحت می­شوم، احساس می­کنم که فقط با خوردن هست که حالم خوب می­شود”. این مسئله در افرادی که در دوران کودکی نیز دوره­ ای پرخوری و یا مصرف بی­رویه غذا داشتند نیز بیش­تر است چون به نوعی ساختار مغزی آن­ها جوری عادت کرده که فرد باید مرتب برای کنترل هیجانات خود غذا، خوراکی و یا ماده­ ای را مصرف کند تا احساسات هیجانی منفی ­اش را کنترل کند.

دوران بزرگسالی یک دوران بسیار حیاتی در شکل گیری و تکامل چاقی و بیماریهای خلقی است. البته، از طرف دیگر اینکه چگونه دقیقا این دو مسئله با یکدیگر در طول زمان مرتبط هستند نامشخص است چون مطالعات بسیار کمی تاکنون در مورد زمان شروع  و نیز هم زمانی این اختلالات در دوران کودکی و نیز نوجوانی انجام شده است.

مسئله مهم دیگری که به میزان بسیار قوی ای هم با افزایش احتمال چاقی و هم اختلال در سلامت روانی مرتبط است، ” سطح پایین اقتصادی و فقر فرهنگی ” میباشد. البته این مسئله کاملا نامشخص است که آیا ارتباط بین این دو بیماری جسمی و بیماری روانی ثانویه به “سطح پایین اقتصادی و اجتماعی” هست یا نه.

طبق این مطالعات، چاقی و مشکلات خلقی در حول و حوش۷ سالگی میتواند موجب افزایش احتمال همزمان بیماریهای چاقی با اختلالات افسردگی و اضطرابی در دوران بلوغ و بزرگسالی تا ۱۴ سالگی باشد. البته این ارتباط بین چاقی در بچه های ۳ تا ۵ سالگی و اختلال افسردگی و اضطرابی وجود نداشت.

ندا فرزانه دکتر متخصص اعصاب و روان خانم در تهران ذکر می کند که البته مسئله مهمی که در تحلیل این ارتباط وجود دارد این است که موارد متعدد دیگری نیز به عنوان عوامل دیگر مهم وجود دارد مثل نقش والدین،نقش مدرسه و هم کلاسیها، سابقه خانوادگی بیماریهای جسمی مثل دیابت، چاق و کم کاری تیروئید، سابقه خانوادگی اختلالات روانی مثل افسردگی، اضطراب و اختلالات خلقی.

مشکلات جنسی در افراد با پرخوری عصبی و چاقی کدامند؟

ندا فرزانه سکس تراپیست ذکر می کند که متاسفانه درصد بالایی از افرادیکه مبتلا به چاقی ناشی از پرخوری عصبی هستند، به علت مشکلات قلبی عروقی ناشی از پرخوری، تغییرات روی غدد درون ریز بدن، مصرف خودسرانه داروهای کاهش دهنده اشتها و یا افزایش سوخت و ساز بدن، تغییرات بر روی میزان هورمون های جنسی تستوسترون، استروژن و پروژسترون در مرد و زن مبتلا به چاقی می تواند دچار مشکلاتی در کاهش میل جنسی، کاهش تحریک جنسی، کاهش قدرت سفتی آلت یا نعوظ و مشکل در ارضاء جنسی خواهند داشت.

بنابراین یکی از مهمترین نکاتی که می تواند به بهبود کیفیت زندگی در افراد با پرخوری عصبی که چاق نیز هستند، کمک کند مراجعه به روانپزشک متخصص درمان پرخوری عصبی و بولمیا است. یکی از مهمترین دستورالعمل های طلایی کنترل چاقی می تواند اصلاح افکار و باورهای نادرست منجر به چاقی و پرخوری است.

تعدادی از این راهکارها موارد زیر به صورت توصیه های مفید برای روان درمانی پرخوری و چاقی هستند که برای اصلاح این افکار مخرب موثر هستند:

• راه کاهش وزن در غذا نخوردن و رژیم غذایی سفت و سخت نیست.
• حرص و ولع برای غذا خوردن، از عوامل دخیل در پرخوری هیجانی است.
• گاهی موارد خوردن برای تنظیم هیجانات به صورت از بین بردن آنی هیجان منفی بروز می‌کند.
• احساس گناه بعد از خوردن می‌تواند در شکل‌گیری سیکل معیوب پرخوری هیجانیی دخیل باشد.
• تغییر باور‌ها و رسیدن به وزن متناسب با قد ثابت، زمان بر است مورد مهم در این مسئله این است که در صورت عدم توجه به این مورد، احساس ناامیدی و یاس تشدید می‌ شود که روند درمان را پیچیده‌ تر می‌ کند.

در پایان مقاله ندا فرزانه رواندرمانگر بیان می کند که علاقمندان به درمان چاقی پرخوری عصبی در جهت اطلاع داشتن در مورد علل، ارتباط مستقیم بین چاقی کودکی با بیماری افسردگی عمده و راهکارهای مفید درمان می توانند به دو مقاله که در سایت با عناوین ” آیا اختلالات افسردگی و چاقی دوران کودکی با هم مرتبط اند؟” و “علل افزایش احتمال افسردگی در کودک و نوجوان چاق” موجودند نیز مراجعه کنند.