سلامت روان و جسم: توصیهها و نکات علمی از دکتر ندا فرزانه، متخصص اعصاب و روان و روانپزشک در تهران
Dr. Neda Farzaneh Psychiatrist
چکیده علمی مقالات مرتبط با سلامت روان و جسم
این مجموعه مقالات بررسیهای گستردهای در زمینه سلامت روان و جسم ارائه میدهند. دکتر ندا فرزانه، متخصص روانپزشکی، بر اهمیت شناخت همبستگی میان اختلالات روانی و جسمانی تاکید دارد. جدیدترین مقاله های علمی و مطالعات نشان میدهند که اختلالات رودهای، مصرف آنتیبیوتیکها، دیابت، اختلالات سوماتیک و بیماریهای روانی میتوانند به صورت متقابل بر یکدیگر تاثیرگذار باشند و مدیریت جامع و تخصصی سلامت روان و جسم را ضروری میسازند.
مقالات شامل بررسی سندرم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome ) ، تاثیر تروما روی کیفیت زندگی بیماران، ارتباط مصرف آنتیبیوتیک با افسردگی، دیسترس مرتبط با دیابت، فارماکوتراپی در بیاشتهایی عصبی، اختلالات جسمانی در کودکان و نوجوانان، تاثیر مونتهلوکاست بر درمان ضدافسردگی، و ارتباطات طولی EEG و qEEG با نتایج بالینی میشوند.

آیا تروماهای روانی در زندگی تاثیرات منفی روی کیفیت زندگی افراد می توانند بگذارند؟
نتایج مطالعات نشان میدهند که سابقه تروما، اضطراب، افسردگی و همایندیهای روانی میتوانند وضعیت جسمانی را تشدید کنند و بالعکس، بیماریهای جسمانی نیز میتوانند کیفیت زندگی روانی افراد را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین، ارزیابی جامع و درمان هدفمند توسط متخصصان روانپزشکی، مانند دکتر ندا فرزانه، اهمیت بالایی دارد.
همچنین، اختلالات پانیک، اندومتریوز، درد مزمن و سایر شرایط جسمانی میتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر سلامت روان افراد تاثیرگذار باشند و برنامههای جامع رواندرمانی و مدیریت بیماریهای جسمانی توصیه میشوند.
در مجموع، این مجموعه مقالات نشان میدهد که سلامت روان و جسم ارتباط نزدیکی دارند و نیاز به برنامهریزی دقیق برای ارزیابی و درمان جامع امری حیاتی است.
سلامت روان و جسم به طور تنگاتنگ با هم در ارتباط هستند و اختلال در هر یک میتواند روی دیگری تاثیر بگذارد. پژوهشهای متعددی نشان دادهاند که اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، یا اختلالات سوماتیک نه تنها کیفیت زندگی را کاهش میدهند، بلکه میتوانند باعث تشدید بیماریهای جسمی مزمن نیز شوند. به عنوان مثال، افراد دارای اختلالات اضطرابی بیشتر در معرض دیابت قرار دارند و بالعکس. همینطور، فشارهای روانی و استرسهای مزمن میتوانند نشانههای جسمانی مانند درد، خستگی، و مشکلات گوارشی را تشدید کنند.
سندرم روده تحریک پذیر (Irritable Bowel Syndrome ) و سلامت روان:
مطالعات مختلف نشان دادهاند که سندرم روده تحریکپذیر (IBS) ارتباط مستقیمی با عوامل روانی و جسمی دارد. سوماتیزاسیون و بیماریهایی مانند سلیاک ریسک ابتلا به IBS را افزایش میدهند و انواع IBS با توجه به جنسیت و وضعیت روانی افراد متفاوت است. همچنین، مواجهه با استرس، تروما یا سابقه سوءاستفاده، کیفیت زندگی و میزان دیسترس روانی بیماران مبتلا به اختلالات گوارشی را کاهش میدهد. با این حال، مداخلات رفتاری و روانشناختی میتوانند بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی و کاهش نشانههای روانی ایجاد کنند.
آیا بین مصرف آنتی بیوتیک ها و احتلال های طیف افسردگی ارتباط وجود دارد؟
از طرف دیگر، مصرف آنتیبیوتیکها میتواند میکروبیوتای روده را تغییر دهد و ریسک افسردگی را افزایش دهد. مطالعاتی در انگلستان و سوئد نشان دادهاند که مواجهه با آنتیبیوتیک میتواند حداقل ۲۰٪ ریسک افسردگی را بالا ببرد، و اثرات آن حتی تا سالها باقی میماند. بنابراین، هم بیماران و هم پزشکان باید آگاهی داشته باشند که درمانهای دارویی بر سلامت روان تاثیر مستقیم دارند و توجه به تعادل میکروبی روده اهمیت بالایی دارد.
آیا بین اختلالات جسمانی در کودکان و نوجوانان با اختلالات طیف افسردگی و اضطرابی در این گروه سنی ارتباط وجود دارد؟
در حوزه اختلالات جسمانی و روانی، اختلالات نشانههای جسمانی (SSD) در کودکان و نوجوانان بسیار شایع است. اختلالات روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی، همراهی خانوادگی و رویدادهای منفی زندگی نقش مهمی در بروز این اختلالات دارند. یافتهها نشان میدهد که شکایتهای جسمانی در کودکان خردسال بیشتر با همراهی والدین مرتبط است، در حالی که در نوجوانان ارتباط قویتر با اضطراب و افسردگی دیده میشود.
در بیماران دارای بیاشتهایی عصبی (AN)، مصرف داروهای گوارشی و سایکوفارماکولوژیک قبل و بعد از تشخیص شایع است. این مسئله نشاندهنده پیچیدگی بالینی AN و نیاز به رعایت احتیاط در فارماکوتراپی است. پزشکان باید از دستورالعملهای مشخص برای درمان دارویی پیروی کنند و به دنبال درمان جامع جسمی و روانی باشند.

آیا امکان اختلال در سلامت روان افراد مبتلا به حمله پانیک و یا اختلال پانیک وجود دارد یا خیر؟
دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان در تهران بیان می کند که طبق بعضی از مقاله های علمی جدید، در بعضی افراد مبتلا حمله پانیک و یا اختلال پانیک افزایش خطر ابتلا به بعضی از بیماری های جسمی مثل بیماری های قلبی-عروقی وجود دارد. با توجه به این مسیله، مدیزیت موثر و درمان های داروئی مناسب روانپزشکی بعد از بررسی توسط روانپزشکانی که مسلط به درمان حمله پانیک و یا اختلال پانیکهستند، می تواند امری حیاتی تلقی شود.
آیا بین آندومتریوز و اختلال در سلامت روان ارتباطی وجود دارد؟
اختلالات روانی و جسمی مزمن میتوانند پیامدهای مهمی بر کیفیت زندگی (HRQoL) افراد داشته باشند. به عنوان مثال، اندومتریوز نه تنها باعث درد مزمن میشود، بلکه تصویر بدنی و سلامت روان افراد را نیز تحت تاثیر قرار میدهد. ارزیابی و درمان نگرانیهای مربوط به بدن میتواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد و از آسیبهای روانی طولانیمدت جلوگیری کند.
آیا بین دردهای مزمن جسمی و اختلال در سلامت روان در افراد مبتلا ارتباط وجود دارد؟
مطالعات نشان دادهاند که تمایل به خودکشی در افراد دارای درد مزمن افزایش مییابد و عواملی مانند حمایت اجتماعی، سلامت روان مثبت، و روحیه داشتن میتوانند نقش حفاظتی داشته باشند. شناسایی این عوامل در کنار مراقبت روانشناختی و جسمانی جامع میتواند ریسک خودکشی را کاهش دهد.
آیا بعضی تغییرات نوزوفیزیولوژی در اختلالات طیف نشانه ای جسمی می تواند وجود داشته باشد؟
تحقیقات EEG نشان میدهد که بیماران مبتلا به SSD ویژگیهای نوروفیزیولوژیکی مشخصی دارند. تغییرات در فعالیتهای آلفا، بتا و گاما میتواند بازتابدهنده اختلال عملکردی توجه باشد و این تغییرات پس از درمان قابل برگشت هستند. بنابراین، ارزیابی EEG میتواند به عنوان یک مارکر وضعیتی برای ردیابی پیشرفت درمان در اختلالات جسمانی و روانی مورد استفاده قرار گیرد.
آیا بین ایجاد دیسترس در اثر ابتلا به بیماری دیابت قندی با اختلال در سلامت روان افراد ارتباط وجود دارد؟
اختلالات روانی و جسمی همچنین با بیماریهای مزمن مانند دیابت و IBS مرتبط هستند. بررسیها نشان دادهاند که دیسترس مرتبط با دیابت و اضطراب در بیماران دیابتی شایع است و درمان روانی و آموزش خودمراقبتی میتواند تاثیر مثبتی بر کنترل بیماری داشته باشد. همچنین، ترکیب درمان رفتاری و حمایت روانشناختی میتواند مراجعه به مراکز درمانی را کاهش دهد و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
به گفتهی دکتر ندا فرزانه، متخصص اعصاب و روان و روانپزشک در تهران، مراقبت همزمان از ذهن و جسم کلید سلامت پایدار است. پیشگیری و درمان جامع باید شامل توجه به وضعیت روانی، اختلالات جسمانی مزمن، سبک زندگی، و حمایت اجتماعی باشد. رعایت این اصول میتواند از بروز اختلالات شدید روانی و جسمی جلوگیری کند و بهبود کیفیت زندگی افراد را تضمین نماید.
نقش دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان در تحقیقات سلامت روان:
دکتر ندا فرزانه با بیش از ۱۴۵ ارجاع علمی که در زمینه های مختلف سلامت روان از جمله سندرم روده تحریک پذیر، اختلالات طیف اسکیزوفرنی و سلامت روده انجام داده اند، بیان می کند که نکات چکیده ذکر شده در بالا نشان دهنده اهمیت توجه به جنبه های روانی در درمان بیماری های جسمی می باشد که این مسئله خود نشانگر اهمیت مراجعه به روانپزشک برای درمان انواع بیماری های روانی است.
به طور خلاصه، پژوهشها تاکید میکنند که تعامل بین سلامت روان و جسم پیچیده و دوطرفه است. استرس، تروما، اختلالات روانی، و درمانهای دارویی میتوانند بر سلامت جسمی و روانی تاثیر بگذارند. مداخلات جامع شامل درمان رفتاری، روانشناختی، و در صورت لزوم دارویی میتواند هم نشانههای روانی و جسمانی را کاهش دهد و کیفیت زندگی افراد را افزایش دهد. توجه به این اصول و بهرهگیری از دانش متخصصان مجرب مانند دکتر ندا فرزانه، نقش کلیدی در پیشگیری و درمان اختلالات روانی و جسمی دارد.
آدرس اینستاگرام دکتر ندا فرزانه روانپزشک:
drnedafarzaneh@