قرص بوسپیرون اولین بار توسط تیم مد جانسون در سال ۱۹۶۸ ساخته شد، اما تا سال ۱۹۷۵ ثبت اختراع نشد. این دارو اولین بار به عنوان یک داروی آنتی سایکوتیک یا ضد روانپریشی دارای فعالیت روی گیرنده D2 توسعه یافت، اما مشخص شد که در درمان سایکوز یا جنون یا روان پریشی ناکارآمد است؛ سپس به عنوان یک داروی ضد اضطراب مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۸۶، بریستول-مایرز اسکوئیب تاییدیه FDA برای بوسپیرون در درمان GAD را کسب نمود. ثبت اختراع بوسپیرون در سال ۲۰۰۱ منقضی شد و امروزه این دارو به صورت ژنریک موجود است.
نام تجاری داروی بوسپیرون
داروی بوسپیرون عمدتا با نام تجاری بوسپار فروخته می شد. بوسپار در حال حاضر در لیست داروهای متوقف شده توسط سازمان داروی فدرال ایالات متحده قرار گرفته است. در سال ۲۰۱۰ و در پاسخ به امضای شهروندان، FDA ایالات متحده اعلام کرد که بوسپار به دلایل ایمنی یا اثر بخشی کنار گذاشته نشده است.
فارماکودینامیک داروی بوسپیرون
داروی بوسپیرون به عنوان آگونیست گیرنده سروتونین ۵HT1A با تمایل بالا عمل می کند. این ترکیب آگونیست پارشیال هم گیرنده پیش سیناپسی ۵HT1A که گیرنده خودمهاری است و هم گیرنده ۵HT1A پس سیناپسی است. تصور می شود که تاثیرات اصلی بوسپیرون به واسطه برهمکنش آن با گیرنده پیش سیناپسی ۵HT1A است بنابراین شلیک را در نورون های تولیدکننده سروتونین را کاهش می دهد. بوسپیرون تمایل کمتری به گیرنده های سروتونین ۵HT2A، ۵HT2B، ۵HT2C، ۵HT6، و ۵HT7 نیز دارد.
فارماکوکینتیک داروی بوسپیرون
داروی بوسپیرون فراهمی زیستی خوراکی کم ۳٫۹% نسبت به تزریق وریدی دارد که به دلیل متابولیسم عبور اول گسترده آن است. زمان رسیدن به مقادیر پلاسمایی پیک بعد از مصرف ۰٫۹ تا ۱٫۵ ساعت است. گزارش شده که این ترکیب نیمه عمر حذفی ۲٫۸ ساعت دارد.
هشدارهای مصرف داروی بوسپیرون
در صورتی که به قرص بوسپیرون، حساسیت دارویی داشته یا آلرژی های دیگری دارید قبل از مصرف به دکتر متخصص اعصاب و روان اطلاع دهید. این محصول حاوی اجزای غیر فعالی است که ممکن است باعث ایجاد واکنش های آلرژیک یا مشکلات دیگر شوند.
در صورتی که شرایط پزشکی خاصی دارید نباید از این دارو استفاده کنید. در صورتی که مشکلات کلیه یا کبد دارید قبل از مصرف دارو با روانپزشک متخصص خود مشورت کنید. دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان دارای بورد تخصصی بیان می کنند که مصرف قرص بوسپیرون باید حتما بر اساس صلاحدید روانپزشک و بعد از بررسی تشخیصی و ارزیابی روانپزشکی انجام شود و باید مانند سایر داروها از مصرف خودسرانه دارو اجتناب شود.
قبل از استفاده از قرص بوسپیرون به روانپزشک یا پزشک معالج خود درباره سابقه پزشکی خود به خصوص اختلال دوقطبی (شیدایی-افسردگی) یا دو قطبی یا بای پلار یا بای یپلار و بیماری پارکینسون را قبل از تجویز دارو حتما اطلاع دهید.
قرص بوسپیرون ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. در افرادی که داروی بوسپیرون مصرف می کنند، مصرف همزمان الکل یا ماریجوانا یا کانابیس می تواند باعث سرگیجه و خواب آلودگی بیشتر در فرد شوند. توصیه می شود که در روزهای اول مصرف قرص بوسپیرون رانندگی نکنید از ماشین آلات استفاده نکنید و هیچ کاری که نیاز به هوشیاری دارد را انجام ندهید.
اگر برای اضطراب داروهای دیگری مصرف می کنید، بنابراین بجز با دستور پزشک معالج و یا متخصص اعصاب و روان به طور ناگهانی قرص بوسپیرون را قطع نکنید. همچنین مصرف قرص بوسپیرون مانع نشانه های ترک سایر داروها نمی شود و به هنگام تغییر نوع دارو به بوسپیرون میزان دارو باید به آهستگی کاهش داده شود. درباره برنامه درمانی با پزشک معالج خود صحبت کنید. اگر نشانه های ترک قرص بوسپیرون را تجربه دارید، باید حتما با روانپزشک خود در جلسه ویزیت حضوری و یا غیر حضوری صحبت کنید.
در طول بارداری قرص بوسپیرون باید فقط در صورتی استفاده شود که نیاز واضحی به آن وجود داشته باشد. در صورتی که باردار هستید قبل از مصرف به روانپزشک و نیز متخصص زنان و زایمان اطلاع دهید. بنابراین درباره خطرات و مزایای مصرف قرص بوسپیرون با پزشک متخصص خود صحبت نمایید.
آیا قرص بوسپیرون در شیر مصرف می شود؟
مشخص نیست آیا قرص بوسپیرون وارد شیر مادر می شود یا خیر. با این حال، داروهای مشابه وارد شیر مادر می شوند و ممکن است تاثیرات نامطلوبی روی نوزاد شیرخوار داشته باشند. بنابراین در صورتیکه در حال مصرف قرص بوسپیرون هستید، باید حتما قبل از شیردهی با روانپزشک خود مشورت نمایید.
عوارض جانبی داروی بوسپیرون براساس بروز عبارتند از:
عوارض جانبی بسیار شایع داروی بوسپیرون شامل:
سرگیجه/ احساس سبکی سر، منگی، سردرد، خواب آلودگی
عوارض جانبی شایع بوسپیرون شامل:
عصبی شدن، بی خوابی، اختلال خواب، اختلال توجه، افسردگی، وضعیت افت سطح هوشیاری، افزایش ضربان قلب، درد قفسه سینه، سینوزیت ،احتقان بینی، درد حلق و حنجره، گزگز پوست، تاری دید، اختلال در هماهنگی، لرزش بدن، تعریق سرد، التهاب پوست، تهوع، درد شکم، خشکی دهان، اسهال، یبوست، استفراغ، خستگی، و درد عضلات بدن.
عوارض جانبی غیرشایع بوسپیرون شامل موارد زیر هستند:
افت سطح هوشیاری، افزایش فشار خون، قرمزی و خارش چشم، تغییر احساس چشایی، کاهش اشتها، افزایش اشتها، افزایش میزان آب دهانی، خونریزی از مقعد، تکرر ادرار، تکرر ادرار و بی نظمی قاعدگی، گرفتگی عضلانی، درد عضلانی، سفتی عضلانی، تنگی نفس، تغییرات در میل جنسی، گر گرفتگی، کبودی سریع در بدن، خشکی پوست، افزایش وزن، تب، احساس سبکی در سر، کاهش وزن و بی قراری.
عوارض جانبی نادر داروی بوسپیرون شامل موارد زیر هستند:
مشکلات مغزی عروقی مثل سکته مغزی، انفارکتوس میوکارد یا حمله قبلی، مشکلات در عضلات قلب، نارسایی قلبی، افت تعداد ضربان قلب، توهم، عدم تحمل سرما، تشنج، ناپایداری عاطفی، روانپریشی، افکار خودکشی، سندرم سروتونین، پارکینسونیسم، سندرم پای بی قرار، درد چشم، تغییر احساس بویایی، حساسیت به نور، سوزش زبان، قطع و یا نامنظم شدن چرخه قاعدگی، احتباس ادرار، افزایش تعداد تنفس، تاخیر در خروج مایع منی در مردان، جوش، ریزش مو، نازک شدن ناخن ها، واکنش های حساسیت.
از مهمترین علائم سوء مصرف یا مسمومیت با قرص بوسپیرون کدامند؟
مصرف قرص بوسپیرون در موارد علایم سوء مصرف یا مسمومیت تک دارویی نسبتا خوشخیم است، اگرچه هیچ داده قطعی درباره این موضوع موجود نیست. از مهمترین علایم سوء مصرف یا مسمومیت با قرص بوسپیرون شامل عوارض جانبی زیر هستند:
تهوع، استفراغ، سرگیجه، خواب آلودگی، تغییر در میزان مردمک چشم، و مشکلات گوارشی معده، لرزش بدن، و سفت شدن عضلات بدن ایجاد نمود.
از مهمترین تداخلات دارویی با قرص بوسپیرون کدام هستند؟
قرص بوسپیرون توسط آنزیم CYP3A4 متابولیزه می شود.
– ایتراکونازول، ریفامپیسین، نفازودون، هالوپریدول، کربامازپین، گریپ فروت، فووکسامین، مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs).
رایج ترین کاربردهای درمانی دارویی بوسپیرون کدامند؟
به طور معمول در صورت صلاحدید متخصص اعصاب و روان و بعد از بررسی های دقیق روانپزشکی در جلسه های حضوری یا غیر حضوری روانپزشکی، قرص بوسپیرون برای درمان کوتاه مدت و بلند مدت اختلالات اضطراب یا نشانه های اضطراب استفاده می شود. قرص بوسپیرون تاثیرات ضداضطراب آنی و فوری به طور معمول ندارد و از این رو شروع دارو مدت زمانی طول می کشد؛ بنابراین اثربخشی بالینی کامل قرص بوسپیرون ممکن است برای تظاهر نیاز به ۲ تا ۴ هفته وقت داشته باشد. قرص بوسپیرون به همین ترتیب در درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) نیز فقط با صلاحدید متخصص اعصاب و روان بسیار کارآمد و موثر است.
دکتر ندا فرزانه روانپزشک و روان درمانگر ذکر می کند که در ادامه مقاله، تعدادی از مهمترین سوال هایی که در مورد داروی بوسپیرون در زمان ویزیت حضوری و یا غیر حضوری روانپزشکی مطرح شده را برای خوانندگان محترم سایت ایشان بیان کرده اند.
آیا داروی بوسپیرون مثل ویاگرا است؟
در خارج از ایران قرص بوسپیرون شبیه به ویاگرای زنانه است که تقریبا چند سال قبل وارد بازار شد. فلیبانسرین که توسط شرکت آلمانی بوهرینگر اینگلهیم ساخته شده برای درمان کاهش و افت اختلال میل جنسی در زنان بود اما این ادعا توسط FDA سازمان غذا و دارویی آمریکا رد شد.
آیا قرص بوسپیرون فورا و به طور سریع عمل می کند؟
قرص بوسپیرون نیز مانند بسیاری از داروهای ضداضطرابی نیز بلافاصله عمل نمی کند. به طور معمول در برخی افراد ممکن است بعد از حدود ۲ هفته جواب دهد در حالی که در تعداد دیگری از افراد بیشتر طول می کشد.
آیا مصرف قرص بوسپیرون باعث افزایش وزن می شود؟
به طور خلاصه قرص بوسپیرون ممکن است باعث افزایش وزن و یا کاهش وزن در برخی افراد شود، اگر چه تغییرات وزن از عوارض جانبی شایع قرص بوسپیرون در نظر گرفته نمی شوند.
آیا قرص بوسپیرون به خواب رفتن کمک می کند؟
بسیاری از مطالعه های علمی نشان داده است که مصرف قرص بوسپیرون علاوه بر این که به هنگام تجویز برای درمان اضطراب عوارض جانبی خوابالوده کننده و افت سطح تنفسی است، همچنین تاثیرات قرص بوسپیرون در خواب نیز می تواند باقی بماند.
آیا داروی بوسپیرون به درمان بیماری افسردگی کمک می کند؟
قرص بوسپیرون به خصوص در افراد مبتلا به اضطراب کلی و یا اضطراب فراگیر و منتشر با درجه محدود یا متوسط موثر است. قرص بوسپیرون در افراد دارای اضطراب شدید، بیماری پانیک یا حمله پانیک یا اختلال وسواس اجباری موثر نیست. در تعدادی از بررسی های علمی مشخص شده است که قرص بوسپیرون به بهبود نشانه های بیماری های افسردگی در بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر یا منتشر نیز کمک می کند.
آیا قرص بوسپیرون می تواند باعث شود که فرد در زمان مصرف احساس عجیب داشته باشد؟
قرص بوسپیرون ممکن است باعث ایجاد سرگیجه، احساس سبکی سر، خواب آلودگی، یا افت هوشیاری شود. توصیه کلی برای افراد مصرف کننده قرص بوسپیرون این است که قبل از رانندگی، استفاده از ماشین آلات سنگین، یا انجام کارهایی که در صورت داشتن سرگیجه یا خواب آلودگی خطر آفرین هستند، کاملا باید احتیاط شود.
آیا قرص بوسپیرون بهتر از آلپرازولام است؟
در یک مطالعه که به مقایسه قرص بوسپیرون و آلپرازولام یا زاناکس پرداخت، هر دو دارو در درمان نشانه های اضطراب به یک میزان کارآمد بودند، و قرص بوسپیرون عوارض جانبی کمتر و نشانه های ترک کمتری نسبت به آلپرازولام داشت.
تاثیر داروی بوسپیرون روی مغز چگونه است؟
قرص بوسپیرون به رده دارویی آزاپیرون تعلق دارد که شامل سایر ضداضطراب ها و داروهای آنتی سایکوتیک یا ضد روانپریشی است. این داروی روی انتقال دهنده های عصبی سروتونین و دوپامین در مغز اثر می گذارد که بدین معنی است که فعالیت گیرنده های سروتونین را افزایش می دهد که به کاهش اضطراب و یا درمان اضطراب کمک می کند.
آیا مصرف بلند مدت قرص بوسپیرون خطرناک است؟
تا به امروز، هیچ مشکل شناخته شده مرتبط با مصرف بلند مدت قرص بوسپیرون وجود ندارد. مصرف قرص بوسپیرون به هنگام استفاده طبق دستور ایمن و کارآمد است.
آیا داروی بوسپیرون باعث ریزش مو می شود؟
در بعضی از موارد خاص، قطع قرص بوسپیرون باعث رشد مجدد مو شد. درحالی که بعضی از داروهای روانپزشکی مختلف ممکن است منجر به ریزش مو شوند، این عارضه جانبی نیز می تواند در زمان مصرف قرص بوسپیرون رخ دهد.
آیا داروی بوسپیرون در درمان علائم اضطراب کارآمد است؟
قرص بوسپیرون برای مدیریت علایم اضطرابی مختلف بخصوص اضطراب فراگیر منتشر استفاده شده و باعث تسکین کوتاه مدت نشانه های اضطراب در فرد با بیماری اضطرابی شود. قرص دارو به خصوص در افراد دارای اضطراب فراگیر منتشر با شدت خفیف تا متوسط موثر است.
آیا مصرف قرص بوسپیرون باعث افزایش میزان سروتونین در بدن می شود؟
قرص بوسپیرون باعث افزایش معنی دار مقدار نورآدرنالین، دوپامین و سروتونین آزاد می شود اما بر مقادیر آدرنالین، تریپتوفان، یا سروتونین پلاکت تاثیری ندارد. در بعضی از موارد افت اندک در میزان فشار خون و ضربان قلب در زمان مصرف قرص بوسپیرون می تواند رخ دهد.
آیا قرص بوسپیرون اغلب توسط پزشک متخصص و یا پزشک عمومی تجویز می شود؟
قرص بوسپیرون ممکن است در صورتی که سایر داروها ناکارآمد بوده یا عوارض جانبی بسیاری داشته باشند نیز تجویز می شود. قرص بوسپیرون اغلب برای درمان موثر اختلال اضطراب فراگیر یا اضطراب منتشر بعد از بررسی دقیق توسط روانپزشک و فقط با صلاحدید پزشک متخصص اعصاب و روان و با مدت زمان مناسب و لازم تجویز می گردد.
آیا می توان مصرف قرص بوسپیرون را به طور ناگهانی و خودسرانه متوقف کرد؟
دکتر ندا فرزانه متخصص روانپزشک بیان می کند که قرص بوسپیرون را به طور ناگهانی و خودسرانه قطع نکنید. در صورتی که می خواهید قرص بوسپیرون را قطع کنید با روانپزشک خود در جلسه های ویزیت روانپزشکی حضوری یا غیر حضوری خود این مسئله را مطرح کنید.
آیا داروهای بوسپار و بوسپیرون یکی هستند؟
بوسپار نام تجاری متوقف شده در ایالات متحده است. قرص بوسپیرون نوع ژنریک موجود آن است. قرص بوسپیرون یک داروی ضداضطراب است که می توان از آن همراه با سایر داروهای ضدافسردگی در صورت صلاحدید روانپزشک برای درمان بیماری افسردگی نیز استفاده نمود.