هورمون تستوسترون، مهمترین هورمون جنسی در درمان مردان مبتلا به بیماری افسردگی است. بیماری افسردگی می تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی عملکرد شغلی، اجتماعی، تحصیلی، جنسی و عاطفی مردان بگذارد. البته بین مشکلات مالی و از دست دادن شغل در مردان با افزایش احتمال ابتلا به بیماری های افسردگی و اضطرابی نیز ارتباط با معنایی وجود دارد. البته شواهد نشانگر این مورد هستند که احتمال اینکه مردان میانسال بعد از بیکار شدن مبتلا به بیماری افسردگی و اضطرابی شوند، بیشتر از مردان جوان تر است. مقاله زیر توسط دکتر ندا فرزانه روانپزشک تهران در مورد “آیا تستوسترون در درمان افسردگی مردان کاربرد دارد؟” توسط ایشان برای خوانندگان محترم سایتشان تهیه شده است.
همان طور که در سلسله مقالات قبلی نیز در مورد بیماری افسردگی اشاره شد، بیماری افسردگی به صورت نگرانی کلی در سر تا سر دنیاست و بر طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیماری افسردگی یکی از مهمترین علل در ایجاد اختلال در سلامت روانی و جسمی است که چه بسا میتواند منجر به اختلال عملکرد در بسیاری از حوزه های زندگی شود. همچنین بیش از ۲۶۴ میلیون نفر در سرتاسر دنیا به بیماری افسردگی مبتلا هستند.
بیماری افسردگی در زنان حداقل دو برابر شایعتر از مردان است ولی عدد و رقم مردان افسرده در سر تاسر جهان نیز بالا است و بنابراین باید برای درمان افسردگی مردان نیز به دنبال گزینه های درمانی مناسبی گشت در ابتدا نیاز هست که به برخی تفاوت های افسردگی در زنان و مردان به اختصار اشاره کرد چون با درک تفاوت علائم این دو در بیماری افسردگی میتوان به دنبال گزینه های مناسب درمانی که اختصاصی برای درمان افسردگی در هر جنس میباشد، دست یافت.
برخی از مهمترین تفاوت های علائم افسردگی در زنان و مردان به زبان ساده عبارتند از:
زنان به “سرزنش خود” گرایش دارند
و مردان به “سرزنش اطرافیان” بیشتر می پردازند
زنان احساس غم، بی تفاوتی و بی ارزشی میکنند
و مردان احساس خشم و تحریک پذیری دارند
زنان حالت دلواپسی و ترس دارند
و مردان بدبین و گارد گرفته میشوند
زنان از هر درگیری فاصله میگیرند
و مردان درگیری و کشمکش درست میکنند
دکتر ندا فرزانه ذکر می کند که علاقمندان به این مطلب که علائم بیماری افسردگی در مردان چه تفاوتی با علائم بیماری افسردگی در زنان دارد، می توانند مقاله ای را که در سایت با عنوان ” تفاوت بیماری افسردگی در مردان با زنان” وجود دارد را برای اطلاعات بیشتر مطالعه کنند.
زنان در دوران ابتلا به بیماری افسردگی دوست دارند درباره مسائلشان صحبت کنند در حالی که اکثر مردان صحبت درباره افسردگی شان را ضعف میدانند
اکثر زنان در این دوران برای درمان خود به غذا، روابط دوستانه و روابط عاشقانه روی می آورند در حالیکه عموم مردان با مشغول کردن خود به کار، تلویزیون، ورزش و رابطه فیزیکی سعی در فراموش کردن مسئله خود دارند.
البته قابل ذکر است که این مواردی که در بالا ذکر شد، به صورت صد درصدی نیست و بر طبق آمار و مقالات و برای اطلاع رسانی بهتر برای عموم مردم بیان شده است.
درمانهای کلی دارویی و غیر دارویی برای بیماری افسردگی در مردان چگونه است؟
درمانهای دارویی و غیردارویی زیادی در سرتاسر دنیا برای درمان بیماری افسردگی در مردان و زنان در دسترس هستند که البته هر کدامشان بر اساس شرایط و بر اساس هر فردی باید تجویز شود و بدیهی است که هر دارویی برای درمان هر نوع افسردگی ای مناسب نیست. برای اینکه عوارض بیماری افسردگی در مردان را کاهش داد،َ بهتر است که بعد از تشخیص بیماری اقدام های لازم برای درمان بیماری افسردگی صورت بگیرد. البته متاسفانه بر اساس جدیدترین نتایج مطالعات سازمان بهداشت جهانی مشخص شده است که در کشورهای جهان سوم که از نظر مالی در سطح ضعیف قرار دارند، متاسفانه حدود ۷۶ درصد تا ۸۵ درصد از افرادی که مبتلا به بیماری های روانی هستند، بخاطر مشکلات مالی نمی توانند تحت درمان مناسب برای بیماری های روانی قرار بگیرند.
البته در درصد کمی از افرادی که بیماری افسردگی مزمن و یا مقاوم به درمان دارند، علائم بیماری افسردگی فرد به طور کامل و حتی با وجود دریافت چندین دارو نیز به طور کامل رفع نمیشود و در این گونه موارد است که فرضیه استفاده از هورمونها به صورت مکمل و یا سایر گزینه ها مثل تستوسترون در مردان نیز مطرح می شود.
طبق مقالات متعددی تایید شده است که ممکن است هورمون تستوسترون در درمان بیماری افسردگی مردان مفید باشد به نحوی که درمان با تستوسترون در کاهش علائم بیماری افسردگی در مردان تا حدودی موثر است اما متخصصان خواستار آزمایشات دقیق تر در زمینه نقش اختصاصی هورمون تستوسترون در بیماری افسردگی در مردان هستند.
به گزارش نوروسافاری به نقل از گاردین، در حالی که سال های زیادی است که محققان وجود ارتباط بین هورمون و افسردگی را پیش بینی کرده بودند، اما تا به حال تا این حد به واقعیت نزدیک نشده بود. تستوسترون از هورمون های استروئیدی مهم موجود در بدن پستانداران، از جمله انسان در هر دو جنس است که اثرات آندروژنیک (جنسیتی) و آنابولیک (سازنده، رشد دهنده) دارد.
تولید هورمون تستوسترون پیش از دو ماهگی جنین در رحم مادر آغاز شده و در تعیین نرینگی یا مادینگی آن نقش دارد. تولید این هورمون در دوره بلوغ جنسی در پسران افزایش یافته و عامل اصلی تغییرات فیزیکی این دوران به شمار می آید. به طور متوسط بدن هر مرد ۲۰ برابر بیشتر از بدن هر زن تستوسترون تولید می کند، هر چند به دلیل متابولیسم بیشتر، سطح پلاسمایی این هورمون در مردان فقط هفت برابر زنان است.
تستوسترون از هورمون های استروئیدی بدن است که ساختمان اصلی سازنده آن را کلسترول تشکیل می دهد تستوسترون هورمون مهمی برای مردان و زنان است. برخی فرض می کنند که برتری تستوسترون در مردان یکی از دلایلی است که زنان اغلب از افسردگی، پوکی استخوان و مشکلات خواب رنج می برند.
تاثیرات احتمالی درمان هورمن تستوسترون در درمان بیماری افسردگی مردان چگونه است؟
هورمن تستوسترون احتمالا از طریق افزایش میزان میزان سروتونین یا مواد شیمیایی درونزاد به بهبود روحیه آقایان کمک کند. در بعضی در مطالعات مشخص شده است که در مردانی که میزان تستوسترون در آنها پایین تر از میزان طبیعی بده است، میزان خلق افسرده نیز بالاتر از مردانی بوده که میزان هورمن تستوسترون طبیعی داشتند ولی در بعضی دیگر از مطالعات نیز ارتباط معنی داری بین میزان افزایش افسردگی در مردان با میزان هورمن تستوسترون یافت نشد.
دکتر ندا فرزانه روانپزشک غرب تهران ذکر می کند که نتایج متناقضی در مطالعات مختلف در مورد ارتباط بین افسردگی و هورمون تستوسترون در مردان یافت شده است و فعلا هورمن تستوسترون برای درمان تجویز نمیشود و نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه وجود دارد. مقاله دیگری با عنوان ” نقش هورمون تستوسترون در شکل گیری اختلالات اضطرابی و افسردگی در هر دو جنس چیست؟” در سایت وجود دارد که نقش هورمن های جنسی استروژن، پروژسترون و تستوسترون در پاتوفیزیولوژی اواع بیماری های افسردگی و اضطرابی در مردان اشاره کرده است. علاقمندان می توانند نکات تکمیلی در زمینه نقش هورمون تستوسترون در بیماری افسردگی مردان را مطالعه کنند.