درمان های دارویی جدیدی در دنیا برای درمان قطعی و سریع افسردگی در نقاط مختلف دنیا در حال تهیه است. یکی از بهترین و جدیدترین داروها برای درمان بیماری افسردگی، داروی ویلازودون (Vilazodone) است. داروی ویلازودون در کشور آمریکا برای درمان بیماری افسردگی برای تجویز تایید شده است. دکتر ندا فرزانه بورد تخصصی اعصاب و روان جدیدترین نکات در مورد داروی ویلازودون را برای خوانندگان محترم سایت شان در دو مقاله تهیه کرده اند. اولین مقاله در مورد داروی ویلازودون به مقدمه کلی، مکانیسم اثر داروی ویلازودون، فارماکوکینتیک، مقدار و نحوه مصرف داروی ویلازودون، دارو شناسی، تاثیرات بالینی این دارو بر روی بیماری های مختلف روحی و روانی اختصاص داده شده است. علت نیز این است که ندا فرزانه روانپزشک بیان می کند که چون داروی ویلازودون، کاملا دارویی جدید در ایران است به طوریکه هنوز هم در ایران در دسته داروهای درمان ضد افسردگی تهیه و توزیع نشده است. بنابراین نیاز هست که به طور کامل در مورد اجزای مختلف داروی ویلازودون توضیح های لازم داده شود.

 

مقدمه در مورد قرص ویلازودون

داروی ویلازودون، یک ترکیب دارویی جدید در دنیا است که هم به طور موثر به عنوان مهارکننده بازجذب انتخابی سروتونین (SSRI) عمل می کند و هم به طور جزئی به عنوان آنتاگونیست گیرنده های ۵-HT1A عمل می کند. نکته بسیار مهم و جدید در مورد این دارو این است که اثرات ضدافسردگی ویلازودون به تنظیم فعالیت سروتونرژیک در ترنس پورترهای پیش و پس سیناپسی سروتونین کمک می کند.

مکانیسم اثر قرص ویلازودون

داروی ویلازودون به عنوان مهارکننده باز جذب ماده سروتونین و آگونیست نسبی رسپتور (گیرنده) ۵-HT1A عمل می کند. این دارو تمایل ناچیزی نیز به سایر رسپتورهای سروتونین ۵-HT1A ، ۵-HT2A و ۵-HT2C دارد. هم چنین داروی ویلازودون از نظر بالینی، فعالیت بازدارنده غیرقابل ملاحظه ای را در زمینه مواد ناقل نوراپی نفرین و دوپامین دارد.

تاثیر غذا بر روی جذب قرص ویلازودون

داروی ویلازودون بایستی با غذا مصرف شود. در صورتی که ویلازودون به همراه غذا مصرف نشود، غلظت های ناکافی از دارو ممکن است حاصل شود و بازده دارو ممکن است کاهش یابد. در صورتی که داروی ویلازودون با غذا مصرف شود، از بالاترین جذب برخوردار است و تحت شرایط غذایی، دارای دسترسی زیستی ۷۲ درصد است. زمانی که ویلازودون همراه با غذای چرب یا سبک خورده شود، حداکثر میزان جذب در آن بین ۱۴۷%- ۱۶۰% و AUC ، بین ۶۴% -۸۵% افزایش می یابد.

مقدار و نحوه مصرف داروی ویلازودون

دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان ذکر می کند که قرص های ویلازودون در ایران فعلا تهیه نمی شوند اما در کشورهایی که موجود هستند، به صورت مقادیر قرص های ۱۰ میلی گرمی، ۲۰ میلی گرمی و ۴۰ میلی گرمی موجود هستند. با توجه به جدیدترین بررسی های درمانی، دوز توصیه شده، داروی ویلازودون برای درمان بیماری افسردگی ۴۰ میلی گرمی یک مرتبه در روز است. مصرف داروی ویلازودون بایستی به صورت تدریجی به میزان تجویز شده توسط روانپزشک برسد.

البته معمولا داروی ویلازودون با میزان اولیه ۱۰ میلی گرمی یک مرتبه در روز به مدت ۷ روز آغاز شود، سپس به مدت ۷ روز دیگر با میزان ۲۰ دوز میلی گرم یک مرتبه در روز افزایش یافته و در نهایت به میزان ۴۰ میلی گرم به صورت یک بار در روز تجویز می شود. البته این میزان در هر فردی با فرد دیگر کاملا متفاوت است و فقط بر اساس صلاحدید متخصص اعصاب و روان میزان داروی ویلازودون تجویز می شود.

تاثیرات ضد افسردگی داروی ویلازودون چگونه است؟

بر اساس جدیدترین بررسی های علمی انجام شده بر روی جدیدترین داروی درمان افسردگی مشخص شده است که مکانیسم درمان افسردگی دارو و قرص ویلازودون به نظر می رسد مرتبط با افزایش فعالیت سروتونرژیک آن در سیستم مغز از طریق مهار انتخابی بازجذب سروتونین باشد. ویلازودون با تمایل بالا به گیرنده های بازجذب سروتونین متصل می شود و به گیرنده های بازجذب نوراپی نفرین و دوپامین متصل نمی شود. در نتیجه، ویلازودون به طور موثر و انتخابی مانع از بازجذب سروتونین می گردد.
با وجود اینکه ویلازودون، آگونیست نسبی رسپتورهای ۵-HT1A سرتونرژیک است، اما نتایج عمده حاصل از این فعالیت بر انتقال سروتونرژیک و نقش آن در اثر ضد افسردگی ویلازودون به طور کامل درک نشده است.

داروشناسی بالینی داروی ویلازودون

فعالیت فارموکینتیک قرص ویلازودون متناسب با میزان دارو می باشد. نیمه عمر نهایی داروی ویلازودون تقریبا ۲۵ ساعت است. هنگامی که داروی ویلازودون با غذا مصرف شود، دسترسی زیستی قطعی دارو به میزان ۷۲% است. بعد از مصرف میزان ۴۰ میلی گرمی روزانه تحت شرایط غذایی، حداکثر میانگین غلظت پلاسمایی در حالت ثابت، ۱۵۶ نانوگرم بر میلی لیتر است و میانگین سطح زیر منحنی غلظت (۲۴ ساعت-AUC0)، ۱٫۶۴۵ نانوگرم * ساعت/ میلی لیتر است. زمانی که داروی ویلازودون با غذای پرچرب یا سبک مصرف شود، تقریبا ۱۴۷% تا ۱۶۰%و غظت AUC به تقریبا ۶۴% تا ۸۵% افزایش می یابد.
داروی ویلازودون از سطح بالای توزیع برخوردار است. داروی ویلازودون تقریبا ۹۶% تا ۹۹% متصل به پروتئین در پلاسما است.
داروی ویلازودون به طور گسترده ای در کبد متابولیزه می شود، در ابتدا از طریق ایزوآنزیم سیتوکروم P450 (CYP) 3A4. CYP2C19 و CYP2D6 ، مسیرهای متابولیکی جزئی هستند. متابولیسم این دارو بدون واسطه CYP450 و احتمالا از طریق کربوکسیل استراز نیز اتفاق می افتد. تنها ۱ % و ۲% دوز به ترتیب از ادرار و مدفوع به صورت ویلازودون تغییر نیافته دفع می شوند. در تجویز داروی ویلازودون، حضور اختلالات کلیوی و کبدی ملایم تا شدید تاثیری ندارند.

اثر بالینی داروی ویلازودون چگونه است؟

در مطالعات بالینی کوتاه مدت و بلند مدت اثبات شده است که داروی ویلازودون در میزان توصیه شده ۴۰ میلی گرمی روزانه، موثر است. هم چنین ویلازودون، دارویی است که به خوبی توسط بیماران تحمل می شود و تاثیرات قابل توجهی در کاهش افسردگی دارد.

داروی ویلازودون در درمان کدام بیماری های روانپزشکی موثر است؟

به طور معمول قرص ویلازودون پس از یک هفته درمان، پاسخ ضد افسردگی را بروز می دهد. داروی ویلازودون بعد از ۸ هفته تاثیرهای درمانی بیماری افسردگی را نشان می دهد.
مطابق با بیانیه سازمان داروی آمریکا ، ” مشخص نیست که آیا قرص ویلازودن نسبت به سایر داروهای رده ضد افسردگی از هر گونه مزیتی برخوردار است یا خیر”.
دکتر ندا فرزانه روانپزشک تهران بیان می کند که داروی ویلازودون، به نوعی جدیدترین دارو برای درمان بیماری افسردگی Major depression disorder است. البته به نوعی باید گفت که هنوز تحقیقات لازم در زمینه اینکه داروی ویلازودون بر روی کدام بیماری ها دارای تاثیر درمانی هستند، تکمیل نشده است و در حال انجام است. بنابراین، تاثیرات درمانی داروی ویلازودون تا به زمان نوشتن این مقاله در سایت برای خوانندگان محترم سایت ارائه شده است.
شواهد تجربی نشانگر آن است که داروی ویلازودون، تاثیرهای درمانی کمی در درمان اختلال اضطراب فراگیر (GAD) دارد اما عوارض جانبی بسیاری در زمان تجویز برای درمان این بیماری دارد. سایر اختلالات روانپزشکی که اختلال اضطراب فراگیر (GAD) می تواند برروی آنها موثر باشد، شامل:
افسردگی همراه با جنون، دمانس، زوال عقل/ افسردگی آرتریو اسکلروتیک که نوعی بیماری افسردگی که درگیری عروقی مغزی نیز دارد، می باشند.

دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان بیان می کند که همان طور که در قسمت مقدمه ذکر شد، در این مقاله توضیحات ابتدایی در مورد ساختار مولکولی و فارماکولوژیک داروی ویلازودون ارائه شده است و در مقاله دیگری نیز توضیحات تکمیلی در مورد عوارض جانبی، تداخل داروئی و احتیاط مصرف این دارو وجود دارد.