میزان خودکشی بالا در افراد مبتلا به بیماری دو قطبی از مهمترین نکات اختلال دوقطبی است. مقاله زیر توسط دکتر فرزانه روانپزشک و روان در مانگر خانم برای خوانندگان محترم سایتشان با عنوان “مهمترین نکات بیماری دو قطبی،بای پلار،افسردگی شیدایی” برای درمان سریع و موفق بیماری دوقطبی تهیه شده است. یکی از اهداف اصلی نگارش این مقاله این است که در مورد اهمیت نقش کنترل علائم، روشهای دارویی و یا غیر دارویی بیماری دو قطبی،بای پلار که در اصطلاح عامه به عنوان افسردگی شیدایی نیز شناخته می شود. نکات اصلی برای اطلاع رسانی برای خوانندگان محترم سایت گنجانده شود.
نکات کلی در مورد اختلال دو قطبی:
بیماری دو قطبی یکی از انواع اختلالات خلقی نیز محسوب می‌شود و یکی از فرضیه هایی که در زمینه این بیماری مطرح است این است که ممکن است به دلیل اختلال در عملکرد میتوکندری و یا بیماریهای میتوکندریایی باشد. بیماری دو قطبی نوعی بیماری روحی روانی هست که بسیار عود کننده است و می تواند نقش ناتوان کننده در زندگی فرد داشته باشد. طبق بررسی سازمان جهانی بهداشت از چند سال قبل اعلام شده بود که تا سال ۲۰۲۰ اختلال دو قطبی به ششمین علت اصلی ناتوان کننده در کل دنیا در بین اختلالات پزشکی تبدیل خواهد شد. افرادی که این بیماری را دارند اگر بخواهیم بصورت خلاصه علائمشان را بیان کنیم، بین دوره شیدایی که در آن فرد دارای انرژی بیش از حد ، خلق بالا و یا تحریک پذیری است به همراه سایر علائم و دوره افسردگی که شامل علائم اصلی به صورت خلق افسرده ، ناامیدی، انزوا، دور شدن از جمع و افکار خودکشی است، میتواند در نوسان باشد.طبق بررسی های انجمن روانپزشکی مشخص شده که بیماری دو قطبی دو نوع اصلی دارد: اختلال دو قطبی تیپ یک و اختلال دو قطبی تیپ دو. در مورد شدت علائم اختلال دو قطبی در این سایت دو مقاله از قبل توسط خانم دکتر ندا فرزانه روانپزشک خانم با عناوین « اعضای خانواده مبتلا به اختلال دوقطبی باید چه کارهایی انجام دهند؟» موجود است. علاقه مندان به مقالات در مورد تاثیر خانواده بر روی فرد با اختلال دو قطبی می توانند با مراجعه به این دو مقاله در مورد علائم اختلال دو قطبی وسِیر آن توضیحات دقیق تری را بخوانند.
در مقدمه نکاتی کلی در مورد بیماری های خلقی که بیماری های دو قطبی جزئی از آنها هستند، نکات کلی برای خوانندگان محترم سایت بیان شده است.
شیوع بیماری های خلقی:
شیوع اختلال خلقی به طور کلی در ۱۱.۵ % بیماران وجود دارد. در سال ۲۰۱۱، اختلالات خلقی شایع ترین دلیل بستری شدن کودکان ۱ تا ۱۷ ساله در ایالات متحده شناخته شد. اختلالات خلقی که جدیدا به نام اختلالات عاطفی خلقی نیز برحسب “راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی و طبقه بندی بین المللی بیماری های روانی” نامیده می شود، گروهی از بیماری هاست که در آن اختلال در خلق و خوی فرد ویژگی اصلی این بیماری های روحی روانی است.
اختلالات خلقی به گروه های اصلی خلق و خوی بالاتر از حد نرمال به صورت نیمه شیدایی پایدار، خلق افسرده پایدار (شناخته شده‌ترین و شایع ترین آن اختلال افسردگی اساسی است) و حالت هایی که بین شیدایی و افسردگی است به نام اختلال دو قطبی (قبلا به افسردگی مانیک مشهور بود) به طور کلی طبقه بندی می شود.
انواع فرعی متعددی از اختلالات افسردگی و یا بیماری های خلقی وجود دارند که علائم با شدت کمتری دارند. به طور مثال،اختلال افسرده خویی که مشابه اما ملایم تر از اختلال افسردگی ماژور است. اختلال سیکلوتایمیک که مشابه اما ملایم‌تر از بیماری دو قطبی است. نوع دیگری از اختلالات خلقی نیز ممکن است ناشی از استفاده از مواد مخدر و الکل باشد. نوع دیگر نیز مرتبط با بیماری های جسمی است. نمونه ای از این بیماری های جسمی مرتبط با غدد درون ریز می باشد.
با توجه به میزان قابل توجهی از مطالعات همه گیر شناسی انجام شده،احتمال ابتلا زنان به برخی از اختلالات خلقی مانند افسردگی عمده دو برابر مردان است. اگر چه تعداد افراد مبتلا به بعضی از انواع بیماری دو قطبی در مردان و زنان برابر است اما کلا زنان بیشتر از مردان به بیماری های خلقی مبتلا می شوند.
انواع بیماری های خلقی:
اختلالات خلقی به طور کلی به انواع اصلی زیر تقسیم می شوند که عبارتند از:
بیماری افسردگی اساسی ۸.۶ %
اختلال افسردگی عمده نوع شدید۷.۷ %
دیس تایمی ۲ / ۶ %
افسرده خویی ۳.۴ %
انواع اختلال دو قطبی ۶ / ۱ %
احتمال عود بیماری دو قطبی چقدر است؟
بیماری دو قطبی بر اساس آمار تحقیقاتی ارائه شده، در بین بیماری های روانی، ریسک عود بسیار بالایی دارد. به طوری که تا ۶۰ درصد بیماران مبتلا به اختلال دو قطبی میتوانند در طول دو سال از زمان تشخیص بیماری دوره هایی از علائم بیماری را به صورت فاز شیدایی یا افسردگی را با شدت مختلف داشته باشند. بررسی های گام به گام نشان داده که تا ۷۵ درصد در طول پنج سال از زمان تشخیص بیماری ریسک عود همچنان وجود دارد.
احتمال خودکشی در افراد دو قطبی چقدر است؟
در آموزش به اعضای خانواده فرد با اختلال دو قطبی باید به ایشان توضیح داده شود که در موارد شدید بیماری، متاسفانه بیماران می توانند در طول هفته یا در طول روز نوسانات زیادی را نیز تجربه کنند. همین مسئله میتواند تأثیرات منفی بسیار زیادی در زمان تحصیل، کار، روابط خانوادگی و یا عاطفی فرد داشته باشد. اهمیت این مسئله تا حدی است که تا حدود ۱۵ درصد از این بیماران می توانند به خاطر خودکشی فوت کنند و حداکثر پنجاه درصد این بیماران در طول عمرشان افکار خودکشی و آسیب به خود را دارند.
آیا تست تشخیصی برای بیماری دو قطبی وجود دارد؟
از مهمترین مباحثی که اعضای خانواده فرد مبتلا به بیماری دو قطبی باید بدانند، مبحث ضرورت درمان این بیماری و راهنمایی کردن فرد برای مراجعه به روانپزشک و روانشناس است. از مهمترین نکات درمانی در زمینه درمان این اختلال باید گفت که درمانهای دارویی در اصل درمانهای اصلی برای کنترل این بیماری هستند. نکته مهم این است که انواع مختلفی دارو برای کنترل این بیماری وجود دارد که فقط باید با تجویز روانپزشک و بعد از بررسی های دقیق تشخیصی مثلا بیماریهای غدد درون ریز و نیز بیماری های جسمی زمینه ساز اختلال دو قطبی بسته به شرایط مورد نیاز بیمار استفاده شود. نمونه هایی از تستهای مکمل تشخیصی که بسته به ضرورت تشخیصی روانپزشک می توان در کنار ویزیت روانپزشک انجام داد عبارتند از:
بررسی امواج الکتریکی مغزی با روش نقشه مغز به صورت کیفی بخصوص برای تشخیص بیماری های افسردگی، آزمایش خون، تست های قلبی – عروقی و هورمونی.
آیا می توان بدون مراجعه به روانپزشک بیماری دو قطبی را تشخیص داد؟
خیر. متاسفانه در سالهای اخیر بخصوص بعد از آمدن اینترنت مشخص شده است که درصد بسیار زیادی از افراد در دنیا فقط با مراجعه به سایت ها و با پرکردن تعدادی پرسشنامه در مورد اینکه آیا اختلال دو قطبی دارید یا خیر؟ و سایر بیماری های اعصاب و روان، خودشان به غلط تشخیص میدهند که بیماری دو قطبی دارند!
باید دانست که تشخیص قطعی بیماری دو قطبی فقط توسط روانپزشک است و درمان این بیماری باید توسط روانپزشک و تیم سلامت روانی مثل روانشناس، روان درمانگر و مددکار امکان پذیر است.
آیا بیماری دو قطبی درمان دارد؟
انواع مختلفی از درمان برای اختلالات دو قطبی وجود دارد که شامل درمان های دارویی و غیر دارویی هستند.
انواع کلی درمان های غیر دارویی بیماری دو قطبی:
بعضی از انواع درمان های غیر دارویی اختلالات خلقی شامل: رفتار درمانی، شناخت درمانی، هیپنوتیزم و درمان بین فردی است که در درمان اختلالات خلقی بسته به نوع بیماری تحت نظر روان درمانگر مفید هستند.
درمان دارویی بیماری های دو قطبی:
داروهای اصلی اختلال افسردگی معمولا شامل داروهای ضد افسردگی هستند، در حالی که داروهای اختلال دو قطبی میتوانند شامل داروهای ضد روان پریشی و تثبیت کننده خلق هستند. درمان دو قطبی با روانپزشک گزینه اصلی درمان سریع بیماری دو قطبی است.
دکتر ندا فرزانه روانپزشک درمان بیماری دو قطبی به عنوان نکته پایانی مقاله بیان می کند که متاسفانه چون در کشور ما بعضی از داروخانه ها حتی بدون نسخه پزشک هم دارویی که فرد درخواست می کند را در اختیار او می گذارند، بنابراین فرد بعد از اینکه خودش فکر میکند که این بیماری را دارد داروها را نیز خودسرانه بدون اینکه نسخه ای نیز به داروخانه ارائه بدهد، از داروخانه تهیه کرده و با استفاده از کتابهایی که اطلاعات کلی در زمینه داروها دارند،داروها را مصرف میکنند. این مسئله خودش مشکلات بسیار زیادی را هم برای بیمار و هم تیم روانپزشکی و تیم سلامت روان ایجاد خواهد کرد که نیاز به رسیدگی و اطلاع رسانی درست در این مورد وجود دارد.