بیماری ملال جنسی یا ترنسکچوال، در ایران بیماری چالش برانگیزی است. مقاله زیر توسط دکتر ندا فرزانه روانپزشک و سکس تراپیست در مورد “رویکردهای درمانی در ملال جنسی در ایران چیست؟” توسط ایشان برای خوانندگان محترم سایتشان تهیه شده است.
سوالی که اغلب از من به عنوان روانپزشک خانم به صورت مشاور روانپزشکی آنلاین در مورد ترنس سکچوال پرسیده می شود این است که آیا باید حتما به روانپزشک مذهبی برای بررسی مراجعه کرد یا خیر که جواب خیر است. بهتر دانستم که در ابتدای مقاله یکسری نکات مهم در مورد اختلال ترنس سکچوال برای علاقمندان به این موضوع را بیان کنم .در مقاله زیر نکاتی در زمینه درمان اختلال ترانسکچوال یا ملال جنسی در ایران مطرح شده است که به طور خلاصه برای خوانندگان محترم سایت با جمع آوری اطلاعات از مقالات و منابع مختلف بیان شده است.در سلسله مقالاتی که در سایت در مورد ملال جنسی، ترنس سکچوال،ترنس که اسامی دیگری هستند که در مورد افراد با این شرایط به کار میروند نوشته شده است که اطلاعات آن در یکی از مقالات همین سایت با عنوان بیماریهای روانپزشکی شایع در افراد با ملال جنسی موجود است.
مهمترین نکته در مورد درمان اختلال ملال جنسی را با توجه به سابقه کار به عنوان دکتر روانپزشک خانم در این زمینه می توانم تشخیص درست و دقیق این بیماری بیان کنم. برای این منظور باید در ابتدا فرد به روانپزشک مراجعه کند و حتی بعد از اینکه توسط متخصص اعصاب و روان این مسئله تائید شد نیز فرد باید و حتما توسط روانپزشک پزشک قانونی نیز که در این زمینه ورزیده و ماهر هستند، بررسی و تائید گردد تا مراحل قانونی درمان سه گانه بعد از کسب مجوز قانونی آغاز شود.
نکته مهم دیگری که باید عرض کنم این است که ترنس سکچوال البته بعد از اینکه تشخیص درست، بجا و علمی توسط روانپزشک و روانشناس خبره در این زمینه داده شد و در نهایت توسط روانپزشک پزشک قانونی نیز داده شد، یک بیماری روانپزشکی است و با انحراف جنسی بسیار متفاوت است.
اختلال ترنس سکچوال وضعیت یا موقعیتی است که در نتیجه آن فرد از جنسیت بیولوژیک خود راضی نیست و این مسئله میتواند باعث رنج و ناراحتی در فرد از لحاظ روانشناختی و یا حیطههای دیگر شخصیتی فرد بشود. اگر چه علت ترنسسکشوال یا ملال جنسی هنوز نامشخص است ولی مطالعات متفاوتی از نظر نورولوژی، روانپزشکی، روانشناسی و تصویربرداری مغزی در حال جریان هستند. هدف از این بررسیها این بوده که متوجه شوند آیا تفاوت‌هایی در تصویربرداری نقاط مختلف مغز فرد مبتلا به این اختلال با فردی که این اختلال را ندارد موجود است یا نه.
بعضی از مطالعات نشان دادهاند که از لحاظ ساختاری و نیز عملکردی تفاوت‌هایی در مغز افراد با بیماری ترنسسکشوال در مقایسه با مغز افراد نرمال وجود دارد.
در مرحله بعدی سوال این است که آیا این تغییرات نتیجهای از مسائل محیطی، رفتاری و سبک زندگی فردی که خود را مبتلا به بیماری ملال جنسی میداند است یا اینکه این این تغییرات باعث ایجاد این بیماری روانپزشکی شده اند؟
مطالعات بسیار زیادی در این زمینه آغاز شده است که همچنان نیز ادامه دار هستند، به خصوص در مطالعات جدید در مورد تاثیر ارتباط بین فرهنگ فرد مبتلا، رفتارهای فرد و قسمتهای مختلف مغز فرد تاکید شده است.
در نهایت میتوان گفت که با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است، در افراد با اختلال ترنسسکشوال یکسری تغییراتی در سبک زندگی، افکار و عقایدی که در مورد بدن، جنسیت و باورهای خود دارند، ایجاد شده است که این مسئله میتواند همان‌طور که ذکر شد، ریشه فرهنگی هم داشته باشد. با توجه به اینکه بین فرهنگ، ساختار مغز و رفتارهای فرد ارتباط نزدیکی وجود دارد بنابراین مغز هر فردی با وضعیت جدید به اصطلاح محیط مثل افراد خانواده و رفتارهای متفاوت در محیطهای جدید مجبور است که خود را هماهنگ کند که این مسئله میتواند مطرح کننده این فرضیه باشد که آیا بیماران مبتلا به اختلال ترنس سکشوالی که در کشورهای جهان اول زندگی میکنند و یا افراد مبتلا به بیماری ترنسسکشوالهایی که در جهان سوم زندگی میکنند، چه مسائلی میتواند در الگوهای رفتاری، باورها و نیز بیماریهای روانپزشکی که در آنها ایجاد خواهد شد دخیل باشند که البته در این زمینه تحقیقات بسیار زیادی در زمینه متفاوت بودن الگوهای رفتاری و یا متفاوت بودن ساختار مغزی آنها متاسفانه انجام نشده است.
البته کشور ایران خوشبختانه یکی از کشورهایی در دنیا است که با توجه به اصول قانونی و نیز مذهبی، فردی که بر اساس تشخیص روانپزشکان پزشک قانونی مبتلا به اختلال ترنسسکچوال تشخیص داده می‌شود، میتواند بعد از تائید فقها نیز به صورت قانونی مراحل درمان خود را طی کند که البته در اینجا هدف اصلی مقاله نیست.
البته به طور کلی، افراد مبتلا به بیماری ترنسسکشوال از لحاظ احساسی، جنسی و مسائل اجتماعی تحت فشار هستند که شاید همین مسائل میتواند زمینه ساز ایجاد بیماریهای روانپزشکی متعددی در این افراد و چه بسا مسائل حادتری مثل اقدام به خودکشی نیز بشود.
متاسفانه اگر فرد مبتلا در جامعه یا خانواده‌ای رشد نموده باشد که او را درک نکنند، احتمال خودکشی، بیماریهای افسردگی و اضطرابی اش افزایش پیدا میکند که این مسئله میتواند هم در کشورهای جهان اول و هم در کشورهای جهان سوم رخ دهد ولی متاسفانه طبق آمار بیماریهای روانپزشکی در افراد مبتلا به ترنس سکچوال در کشورهای جهان سوم بیشتر گزارش شده است.
نکته مهم بعدی این است که در بررسی ای روانپزشک آنلاین نیز می توان مشاهده کرد که افراد خانواده افراد مبتلا به بیماری ملال جنسی نیز بسیار تحت فشار افراد فامیل، جامعه و دوستان خود هستند چون اغلب افراد خانواده اصلا درکی از این بیماری روانی ندارند. در این زمینه نباید از افراد خانواده و فامیل فرد مبتلا توقع داشته که این مسئله را بپذیرند. در بررسی های بالینی در مطب و مراکز درمانی به کرات مشاهده شده است که در ابتدای اینکه کودک، نوجوان و یا فرد بزرگسال مبتلا به افراد خانواده اش این بیماری ناشناخته روانی این مسئله را مطرح می کند، افراد خانواده نیز شوکه شده و دچار نگرانی و اضطراب می شوند که چه اتفاقی برای این فرد در حال رخ دادن است.
مثلا اینکه فردی که پسر به دنیا آمده است، چطور می شود که بعد از مدتی بیان می کند که دختر است یا بالعکس چطور امکان دارد که فردی که دختر به دنیا آمده است، چطور می شود که بعد از مدتی بیان می کند که پسر است. بنابراین افراد خانواده فرد مبتلا به ملال جنسیتی نیز باید تحت نظر مشاور، روانپزشک و روان درمانگر برای جلوگیری از این سردرگمی قرار بگیرند که خوشبختانه در ایران مراکز درمانی بسیار خوبی در این زمینه فعالیت می کنند.
توصیه نهائی من به عنوان متخصص اعصاب و روان این است که حتی اگر فرد فکر می کند که بیماری ترنس سکچوال را نیر دارد، حتما به روانپزشک مراجعه نموده و بدون اینکه تحت تاثیر مطالب اینترنت که در اکثر موارد نیز غلط هستند، شتابزده هیچ اقدامی را برای تغییر جنسیت و یا تغییر پوشش خود انجام ندهد چون عمل در این زمینه غیرقابل برگشت است.