درمان دردهای مزمن بدن از بهترین راهکارهای افزایش روحیه بیماران مبتلا به افسردگی و اضطراب است. هر فردی در طول عمر خودش بالاخره و به نوعی درد را تجربه میکند. دکتر ندا فرزانه روانپزشک در ابتدای مقاله با عنوان ” راهکارهای استثنایی درمان درد مداوم بدن ” مقدمه ای را برای خوانندگان محترم سایتشان بیان می کنند.” دردهایی که فرد در زندگی تحمل می کند، می تواند به صورت جسمی، روحی و روانی و یا به صورت هم جسمی و هم درد روانی به صورت همزمان باشد. البته هر کدام از انواع دردهای یاد شده ، به نوعی می تواند زجر آور برای فرد باشد که حتی در موارد دردهای روانی ناشی از بیماریهای روانی شدید و یا اتفاقات غیرقابل پیش بینی مثل ورشکستگی مالی، از دست دادن عزیزان و فوت خانواده و یا ابتلا به بعضی از بیماری های روحی روانی بسیار شدید مثل اسکیزوفرنی باشد. در مورد منشاء دردهای جسمی ممکن است علل زیادی عامل ایجاد درد جسمی باشند مثل: آسیب، عمل جراحی، تصادف، ابتلا به بیماری های جسمی مثل کمردرد، دیسک گردن، ضایعات نخاعی و مغزی که روی نواحی کنترل درد اثر دارند، سردرد، عفونت، آرتروز و دیگر مشکلات سلامتی و بسیاری موارد دیگر. حتی مشاهده شده است که دردهای بدنی بخصوص از انواع دردهای طولانی و مداوم بدنی و یا دردهای بدنی شبانه مثل کمردرد و کوفتگی بدنی در شبها می تواند تاثیرات منفی زیادی بر روی خواب طبیعی فرد نیز بگذارد و درد میتواند توانایی خوابیدن فرد را مختل کند.
متاسفانه افرادی که درد بدن مداوم، احساس خستگی و بی حالی و یا کوفتگی بدنی به مدت طولانی دارند، این مسئله می تواند در هر جنبه از زندگی فرد نفوذ کرده و مانع کار کردن و لذت بردن از زندگی فرد و گاها خانواده اش گردد. یکی از مهمترین اهداف من از نگارش این مقاله این است که این نکته را یادآوری کنم که دردهای جسمی و دردهای روانی با هم مرتبط هستند و بر روی هم تاثیر زیادی دارند”. دردهای مزمن بدنی، یکی از مشکلات بالینی است که پزشکان با آن مواجه هستند و میتوانند برای بیماران بسیار ناتوان کننده باشد. علاوه بر این، بیماران مبتلا به اختلالات علائم جسمی ممکن است در پاسخهای روانی یا رفتاری خود به درد، تغییراتی داشته باشند که به طور قابل توجهی در احساس کردن شدیدتر درد نقش دارند.
تعریف انجمن بین المللی درد از بعد روانی واژه درد چیست؟
درد روانی همیشه مفهوم درون ذهنی است که در آن هر فرد میزان زجر کشیدن خود را از طریق بیان کلمه “درد کشیدن و داشتن احساس ناخوشایند در قسمتی از بدن بیان می کند.” دکتر ندا فرزانه بورد تخصصی روانپزشکی بیان می کند که بدون شک درد یک حس در یک بخش و یا بخشهایی از بدن است اما همیشه ناخوشایند بوده و در نتیجه یک تجربه عاطفی منفی تلقی می شود. براساس جدیدترین مقالات علمی که در مورد کنترل قطعی درد انجام شده است مشخص شده است که هر فردی میتواند یک تجربه درد را در طول زندگی خود گزارش دهد. چه بسا مواردی بودند که فردی هیچ گونه درد جسمی را حتی بعد از آسیب دیدن قسمتهایی از بدنش احساس نمی کرده که این مسئله از نظر علمی به نوبه خود نیز به عنوان ” بیماری و مورد غیرطبیعی” تلقی می شود که نیاز به درمان توسط متخصصین درد، مغز و اعصاب و روانپزشک دارند.
شکایت شایع افرادی که درد مداوم بدنی دارند، وقتی که به روانپزشک مراجعه می کنند، چیست؟
ما قبلا نیز به متخصصین زیادی مراجعه کردیم قبل از اینکه اینجا پیش روانپزشک بیاییم ،آزمایش خون، نوار قلب، تست ورزش و خیلی تستهای دیگه دادیم، خیلی هم مسکن و داروهای تقویتی استفاده کردیم اما باز هم دردمون کنترل نمیشه. اطرافیانمونم متاسفانه نمی تونن ما رو درک کنن وقتیکه بهشون میگیم که هنوزم دردم خوب نشده
گاها متاسفانه افرادیکه درد بدن مداوم دارند و توسط متخصص بالینی ویزیت میشوند، چون نمی توانند میزان زجر روانی و جسمی خود را به پزشک بیان کنند، هرچند که برای تسکین درد به پزشک مراجعه کرده اند، باز هم درک نمیشود. البته در این مسئله اکثرا نه تقصیر پزشک و نه تقصیر بیمار است چون هیچ مرز مشخصی بین نرمال بودن درد و در حد بیماری بودن درد وجود ندارد. مورد دیگر این است که بیشتر افراد به طور گذرا علائم درد را تجربه میکنند و درک این مسئله دردهای بدنی به صورت مداوم و همیشگی می باشد و فرد می گوید که “همیشه درد دارم، حتی موقعی که مسکن های قوی هم می خورم” برای بقیه اصلا آسان نیست. البته خوشبختانه در اکثر موارد بسیاری از افراد حتی ممکن است دردهای طولانی مدتی در اعضای مختلف بدن داشته باشند مثل: کمر درد، سردرد، گردن درد، درد پا که قابل تحمل هستند و یا اینکه با روشهای درمانی پزشکی معمول مثل مصرف مسکن، ماساژ و گرم کردن خوب می شوند و با عملکرد معمول زندگی مثل انجام کارهای منزل، خرید کردن، درس خواندن، سر کار رفتن و گردش کردن با خانواده و دوستان تداخل ندارند.
تا به امروز، هیچ روش درمانی برای درمان قطعی درد بجز با روشهای جراحی و یا بی حسی های موضعی وجود ندارد. داروهای استاندارد میتوانند گزینه خوبی برای بسیاری از مبتلایان به درد باشند، اما طیف گستردهای از درمانهای غیر دارویی موثر نیز در دسترس هستند.
درمان های خانگی دردهای بدنی کدام اند؟
درمانهای خانگی متعددی وجود دارند که میتوانند به تسکین دردهای مداوم بدنی کمک کنند که تعدادی از آنها برای خوانندگان محترم به طور مختصر بیان می شوند:
استفاده از کمپرس گرم و یا سرد
مصرف مسکنهای ضد دردی که توسط پزشک فرد نیز تائید شده و فرد آنها را به همان تعدادی که برایش توسط پزشک تجویز شده مصرف کند.
نرمش و حرکات کششی. البته در مورد نرمش و حرکات کششی دکتر ندا فرزانه رواندرمانگر و روانپزشک بیان می کند که در افرادی که آسیب های ورزشی یا بدن دارند و افرادیکه مبتلا به کمردرد، گردن درد، آرتروز زانو و لگن هستند، اصلا نباید هر گونه نرمش و حرکات کششی را به صورت خودسرانه انجام داد چون می تواند حرکات کششی اشتباه حتی باعث تشدید درد و آسیب به قسمتهای بدنی ذکر شده گردد. برای آموزش صحیح در مورد حرکات کششی و نرمش های مناسب کاهش درد بهتر است که فرد به متخخص طب فیزیکی، فیزیوتراپیست و یا متخصصین درد مراجعه کنند.
طرز شستن صحیح در خانه
خواب شبانه کافی
راه رفتن و فقط در یک گوشه نشستن در خانه چون نشستن بیش از حد میتواند منجر به کمردرد دردناک شود. این درد ممکن است نتیجه یک دیسک برآمده در پشت، تحریک ماهیچههای ران و یا عضلات دیگر باشد. در این موارد راههای تسکین درد شامل ایستادن و حرکت به مدت چند دقیقه در هر ساعت، کشش دادن ماهیچههای پشت، تقویت ماهیچههای مرکزی و پشتی و استفاده از بالشها در هنگام نشستن برای بالا بردن استخوانهای باسن و حمایت از قسمت پایین کمر است.
یوگا
آرام سازی ذهن با روشهای ریلکسیشن که توسط روانپزشک و روانشناس به فرد آموزش داده شده و یا فرد از طریق شبکه های مجازی معتبر دانلود کرده و به صورت درست آنها را انجام دهد.
مصرف مواد غذایی سالم و تازه
مصرف خشکبار به میزان درست
مصرف آب در طول روز به میزان ۶ تا ۸ لیوان در روز
مراقبه ذهن آگاهی
سایر روشهای کنترل درد که باید تحت نظر متخصص و فرد حرفه ای آموزش دیده در این زمینه ها انجام شود عبارتند از:
طب سوزنی
درمانهای گیاهی طبق نظر پزشک طب سنتی
موسیقیدرمانی
کاهش وزن در شرایطی که درد های بدنی بخاطر وزن بالا است، میتواند به کاهش درد بدن کمک کند. بسیاری از شرایط سلامتی با افزایش وزن بدتر میشوند و استرس وزن اضافی بر روی مفاصل میتواند منجر به شرایط دردناک به ویژه زانو و پاها شود. پس منطقی به نظر میرسد که کاهش وزن اغلب به تسکین برخی از انواع درد کمک میکند. البته در این زمینه، پیدا کردن یک برنامه غذایی مفید و لذت بخش از طریق مشورت با متخخص تغذیه به شما کمک خواهد کرد که به اهداف کاهش وزن خود برای مدت طولانی پایبند باشید و هر گونه کاهش وزن که میخواهید به آن برسید را حفظ کنید.
فعالیت بدنی
البته بسیاری از اشکال ورزش برای افراد با درد مفصل ران یا زانو سخت تر است. ورزشهای آسان در مفاصل شامل ایروبیک شنا و آب هستند. بهتر است که از طریق حتی مشاوره آنلاین و یا مشاوره غیر حضوری در مواردیکه به خاطر درد شدید نمی توانید به صورت حضوری به پزشک مراجعه کنید، توسط پزشک یا فیزیوتراپیست صحبت کنید که او میتواند راههای دیگری را برای انجام فعالیتهای فیزیکی بدون بدتر کردن درد مفاصل برای شما توصیه کند.
چه نوع دردهایی اگر داشته باشم، باید حتما به روانپزشک مراجعه کنم؟
در این موارد فرد باید حتما سریعا با پزشک به صورت حضوری مراجعه کرده و یا مشاوره آنلاین از روانپزشک خود بگیرد:
دردهای شدید
بدن دردهای شبانه
درد همراه با بی خوابی شدید
درد مداوم به همراه اضطراب شدید
دردهایی که با روشهای معمول کنترل درد نیز کاهش نیافته اند.
نکته پایانی این مقاله
دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان بیان می کند که ” بر اساس مقالات متعدد علمی که در مجله نوروساینس چاپ شده است مشخص شده است که “شفقت به خود ” و ” دوست داشتن خود” و نیز” احترام گذاشتن به خود” از روش های قطعی برای کنترل در مداوم روانی است و اینکه این روش در کنار سایر روشهای علمی ذکر شده برای مقابله با چالشهای زندگی از جمله کاهش و کنترل درد بسیار موثرتر است. طبق بررسیهای علمی انجام شده در مورد روشهای قطعی کنترل درد مزمن تا به امروز راهکارهای زیادی ارائه شده اند . این مقاله چارچوبی برای تفکر درباره درد مزمن و توسعه رویکردهای درمانی جدید برای کنترل درد بدنی مداوم در افراد با بیماریهای روانی مثل اختلالات افسردگی، اضطراب، وسواس، روده تحریک پذیر، سندرم خستگی مزمن و فیبرومیالژیا را فراهم میکند. در مورد روشهای کنترل درد در مورد هر کدام از بیماری های مرتبط مقالات جدیدی در آینده انشالله برای خوانندگان محترم سایت ارائه خواهم کرد.” و اینکه “لطفا به خاطر داشته باشید که این توصیه ها برای جایگزین کردن ویزیت حضوری و یا غیرحضوری شما با پزشک نیست و صرفا جهت اطلاع رسانی و راهنمایی ارائه شده است بهتر است که قبل از به کار گیری توصیه های انجام شده با پزشک خود مشورت نمایید”.