تنهایی و انزوا از مهمترین علل رنج و اضطراب در دنیا است. با شیوع روز افزون کرونا در تمام جهان متاسفانه مشکلات جسمی، مالی، اقتصادی، درماندگی عاطفی و افسردگی فراوانی نیز در حال ظهور هستند که تا قبل از این دوران اصلاً وجود نداشته اند. از مهمترین علل مشکلات روانشناختی ناشی از کرونا را میتوان احساس درماندگی و ناامیدی ناشی از بیاطلاعی از وضعیت شغلی، خانواده،شرایط فعلی و وضعیت آینده بیان کرد.
بار هیجانی و درماندگی عاطفی ناشی از این پدیده جهان گیر جدید کرونا در مورد بعضی اقشار جامعه مانند پزشکان، پرسنل درمانی، پرستاران و بسیاری از پزشکان بیش از سایر افراد می‌باشد. افرادی که از آنها نام برده شد، به خاطر خطر افزایش روز افزون مبتلایان به ویروس کرونا در ایران، علاوه بر فشارهای شغلی، در معرض فشار روانی ناشی از ترس مبتلا شدن به کرونا و انتقال این بیماری مسری به اعضای خانواده و عزیزان خود نیز هستند.
از سایر عوامل دخیل در احتمال مختل شدن سلامت روانی این عزیزان زحمتکش میتوان موارد زیر را نام برد: فرسودگی جسمی و روانی ناشی از فشار کار بالا، شب بیداریهای مکرر، خستگی جسمی، تغذیه و خواب ناکافی به خاطر حجم کاری بالا، عدم دسترسی به روانپزشک، روانشناس و پرسنل حرفه‌ای در زمینه سلامت روانی برای ارائه راهکارهای مفید برای کنار آمدن با مشکلات روانی، محروم بودن از دیدار اعضای خانواده و عزیزانشان، ترس از بیمار کردن یا انتقال کرونا به اطرافیان.
طبق آمار رسمی سازمان جهانی بهداشت، سلامت روانی بیش از ۷۰ درصد کادر درمانی که در بیمارستانها یا مراکز درمانی مقابله با کرونا کار می‌کنند، از زمان پاندمی کرونا دچار مشکلات جدی شده است. یکی از اهداف این مقاله، ارائه راهکار برای حفظ سلامت روانی این دسته از اقشار زحمتکش و فداکار جامعه در دوران سخت همه‌گیری کرونا در کشور میباشد.
بر اساس یافته های دکتر ندا فرزانه روانپزشک و روان درمانگر که در تهران فعالیت می کند، طبق بررسی های انجام شده تا پایان سال ۱۳۹۸ مشخص شده که در هر فردی که در معرض ویروس covid-19 قرار بگیرد، امکان ابتلاء به بیماری بالا است. البته در بعضی از افراد امکان ابتلا به بیماری شدید تر است و امکان بستری شدن در بیمارستان، بخش مراقبت های ویژه و استفاده از ونتیلاتور تنفسی و حتی مرگ بالا تر است.
البته طبق بررسی ها مشخص شده است که هر روز در مورد اختلال کرونا اطلاعات بیشتری به دست می آید که می تواند برای درمان بسیاری از افراد مؤثر باشد. بنابراین بهترین بررسی این است که بدانید چه افرادی در معرض ابتلا به کرونا هستند.
مهمترین لیست افرادی که در بیشترین خطر ابتلا هستند عبارتند از افراد مسن به خصوص با افزایش سن بالای ۵۰ سال خطر ابتدا به اختلالات شدید در افراد بالای ۶۰ سال بیشتر است.البته در مورد کرونا نیز این مسئله صدق میکند به خصوص در افراد بالای ۸۵ سال خطر ابتلا حداکثر است.
طبق بررسی گام به گام سایر موارد عبارتند از افرادی که بیماری های جسمی زمینه ای دارند:
بیماری های کلیه زمینه ای – اختلالات ریه زمینه ای مثل آسم و آمفیزم – بیماری های ایمنی زمینه ای – چاقی به خصوص مقیاس تودة زمینه ای بدنی بالای ۳۰- کم خونی داسی شکل – دیابت تیپ ۲ – بیماری کیستیک فیبروز – اختلالات مغزی به خصوص افراد با سابقه سکته مغزی – فشار خون بالا – افراد با اختلالات سیستم ایمنی مثل لوپوس – اختلالات حافظه – اختلالات کبدی – بیماری ایدز – خانم های حامله – افراد سیگاری – افرادی که سابقه پیوند اعضاء دارند – بیماری تالاسمی – دیابت تیپ ۱ – افراد معتاد به مواد مخدر.
البته اختلالات زمینه ای دیگری هم هستند ریسک ابتلا به کرونا را بالا می برند که در این لیست نیستند، بنابراین توصیه می شود که اگر به هر بیماری زمینه ای نیز مبتلا باشید، با پزشک خود مشورت کنید که آیا شما نیز در گروه افراد با ریسک بالای کرونا هستید یا خی همچنین باآموزش جمعی به همه در این موارد می توان به بهترین نحوی از ابتلا به این ویروس در تمام اقشار جامعه پیشگیری کرد.
دسته ای دیگر افرادی که می توانند در ریسک بالاتر برای ابتلا به کرونا باشند، افرادی هستند که داروهای خاصی را استفاده می کنند مثلاً داروهای ضعیف کننده سیستم ایمنی مثل انواع کورتون – داروهایی که برای افراد بعد از پیوند عضو باید با تجویز پزشکشان استفاده کنند – بعضی از داروهایی که برای درمان عفونت های قارچی تجویز شده اند.
دسته دیگر افرادی هستند که در بعضی از شغل ها اشتغال دارند بخصوص افرادی که در مجامع عمومی بیشتر از بقه حضور دارند. مثل رانندگان محترم تاکسی و اتوبوس، افراد شاغل در بیمارستان ها و مراکز درمانی، رفتگران و افراد شاغل در سوپر مارکت.
نکته مهم بعدی که اتفاقا به یاد سپردنش نیز راحت است این است که به یاد داشته باشید: هرچه که با تعداد بیشتری از افراد، در فاصله نزدیک تر و مدت طولانی تری در تعامل باشید، خطر ابتلا به کرونا در شما افزایش می یابد.
اگر مجبور هستید که هرروز در مقابل با تعداد زیادی از مردم باشید، به خاطر داشته باشید که حتماً حتماً فاصله گذاری اجتماعی را رعایت فرمائید. چون همانطور که در مطالب قبلی اینستاگرام دکتر ندا فرزانه روانپزشک در مورد معضلات روحی و روانی احتمالی در دوران کرونا در قسمت آرشیو مطالب اینستاگرام برای علاقمندان در دسترس است، هنوز هیچ گونه دارو یا واکسنی برای کرونا وجود ندارد و تنها راه پیشگیری از کرونا راه های پیشگیری از ابتلا به کرونا است.

یکی دیگر از خطراتی که افرادی که با مسئله کرونا درگیر هستند را تهدید می‌کند، مسئله «سرخوردگی عاطفی» می‌باشد.
طبق جدیدترین نتایج یکی از روش های تحقیق مشخص شده است که تحت فشار روانی و عاطفی به مدت طولانی بودن میتواند حتی به پیری زودرس نیز منجر شود.بنابراین نیاز هست که حتما به این مسئله توجه جدی شود.
یکی از توصیههایی که برای این افراد می تواند کمک کننده باشد، دانستن این جمله هست که « در سکوت از درماندگی عاطفی و افسردگی رنج نکشیم ». با توجه به اینکه در کشور ما نیز مانند بسیاری از کشورهای دیگر به «سلامت روانی» به اندازه کافی توجه نشده است،اهمیت رسیدگی به وضعیت سلامت روانی افراد جامعه ملموس ‌تر شده است.
طبق بررسیهای تحقیقاتی ثابت شده است که اگر فرد بداند که افرادی هستند که او را درک میکنند و او تنها با مشکلات رها نشده است، احساس درک شدن بیشتری دارد. از راهکارهای دیگری که می‌تواند در این زمینه مفید واقع شود به خصوص در شرایط فعلی که باید «فاصله اجتماعی» به صورت جدی رعایت شود، کمک گرفتن از مشاوره «روانپزشکی یا روانشناختی مجازی» است.
مشاوره کردن با درمانگر حرفهای از طریق ویدیو چت، تلفن، تماس صوتی و تصویری می‌تواند در زمانی که کرونا هنوز کنترل نشده است و حتی واکسنی نیز برای پیشگیری از کرونا پیدا نشده است، جایگزین مناسبی برای ویزیت و مشاوره حضوری کلاسیک در مطب در شرایط اورژانسی اجتماعی باشد. از سایر موارد کمک کننده نیز «گروه‌های همیاری» و نیز سازمان‌ بهزیستی می‌باشند. سایر موارد مفید«آرام سازی» و یوگا و تمرکز روی مسائل مثبتی که در طول روز اتفاق می‌افتد می‌باشد. البته این موارد به عنوان قدمهای اولیه ولی اساسی برای بهبود و ارتقای سلامت روانی کمک کننده می‌باشد.