یکی از مهمترین و جدی ترین اختلالات اضطرابی حین بارداری به نام بیماری وسواسی- جبری در دوران حاملگی است. این بیماری، یکی از بیماری های روانشناختی در زنان در دوران حاملگی و یا بعد از زایمان است. متاسفانه با اینکه این بیماری در میان زنان حامله وجود دارد اما همچنان اطلاعات دقیق در این زمینه در بین زنان و یا مردان وجود ندارد. دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان بیان می کند که به طور ساده می توان گفت که در این بیماری نیز مثل بیماری وسواسی- جبری Obsessive–compulsive disorder تظاهر شایع این است که افکار وسواسی و یا اعمال وسواس گونه به صورت انجام کارهای تکراری مثل شستشوی بیش از حد، نگرانی بیمار گونه و بیش از حد از سلامت جسمی نوزاد و یا احتمال بیمار شدن دائمی در ذهن مادر وجود دارد.
البته در صورت وجود این علائم نمی توان تشخیص این بیماری را داد و باید حتما توسط روانپزشک و بعد از بررسی دقیق این تشخیص را داد. بنابراین یکی از مهمترین اهداف نگارش این مقاله توسط دکتر ندا فرزانه متخصص روانپزشکی و روان درمانگر این است که در مورد این بیماری به خانم ها و آقایان اطلاع رسانی کرد.
کلاً اختلال وسواس دوران حاملگی و بعد از زایمان در میان توده ی مردم به عنوان بیماری روحی – روانی شناخته شده ای نیست. البته دکتر فرزانه روانپزشک متخصص تهران ذکر می کند که بیماری افسردگی دوران حاملگی و بعد از زایمان، بیماری روانی شناخته شده تری بخصوص در سال های اخیر در کشور ایران است. مقالۀ علمی چاپ شده معتبر، در مورد آمار بیماری «وسواس دوران حاملگی» تا زمان تهیۀ این مقاله وجود نداشته است ولی بر اساس بررسی های آماری، تعداد زنان مبتلا به بیماری وسواس در حاملگی و بعد از زایمان بالا است.
علل فرهنگی در مورد مسائل روانی در کشور ایران، در مورد پذیرش مبتلا شدن به بیماری روانی تقریباً در تمام گروه های سنی کودک، جوان، پیر و زنان حامله وجود دارد.
همین مسئله در مورد زنان باردار نیز وجود دارد. به طوری که در عمل پیش آمده است که در زنانی که بعد از زایمان کردن مبتلا به علائم وسواس در مورد فرزند تازه متولد شده، وسواس فکری و افسردگی شده اند؛ پذیرش متخصص زنان و زایمان مراجعه به متخصص روانپزشک را ندارند. به طور مثال، بعد از اینکه فرد برای پیگیری معاینه بعد از زایمان به متخصص زنان مراجعه کرده و با توجه به علائم افسردگی و یا وسواس به او اعلام می شود که برای ارزیابی علائم افسردگی، اضطراب، بی خوابی و وسواس باید به روانشناس و یا روانپزشک مراجعه کند، بسیار پیش آمده که خانم تازه زایمان کرده بیان می کند که نیاز به مراجعه به روانپزشک وجود ندارد چون روانپزشک به او دارو خواهد داد که موجب چاق شدن، خواب آلودگی و خستگی می شود و چون او نیاز دارد که از نوزادش مراقبت کند و شب ها بخاطر شیر دادن از خواب بلند شود، بنابراین قرص اعصاب نباید بخورد.
نکته مهم دیگر این است که بر اساس بررسیها مشخص شده است که در صورتی که بیماری وسواس دوران حاملگی به موقع تشخیص داده نشود، حتی درمان آن سخت تر از درمان بیماری وسواسی- جبری دوران غیر حاملگی است و میتواند آثار مخرب روانی و عاطفی و کارکردی روی مادر و همچنین برای نوزاد نیز بگذارد.
به طور خلاصه،در زمینه افسردگی حاملگی و بعد زایمان اقدام هایی که در این مطب انجام می شود این است که در ابتدا ویزیت ابتدائی توسط روانپزشک در جلسه اول انجام می شود سپس در صورت نیاز بیمار برای او تست های تشخیص مثل نوار مغز، اسکن کمی مغز و نقشه مغز و ارجاع به متخصص زنان و زایمان انجام می شود تا درمان های لازم انجام شود.