فعالیت بدنی و ورزش مستمر در خانه، می تواند تاثیر حیاتی بر روی بهبود بیحالی و خستگی بعد کرونا داشته باشد. مقاله زیر توسط خانم دکتر ندا فرزانه بورد تخصصی روانپزشکی با عنوان “تأثیر مثبت فعالیت بدنی بر روی روند بهبودی مبتلایان ویروس کرونا چگونه است؟” برای خوانندگان محترم سایتشان تهیه شده است.
ویروس جدید کرونا که با نام COVID-19 شناخته می شود، با شیوع اش در جهان به نظر می رسد که نه فقط روی جسم و روان انسانها بلکه روی نوع فعالیت های بدنی در کل دنیا نیز تغییرات شگرفی ایجاد کرده است. شیوع فراگیر این ویروس ناشناخته که همچنان نیز تا زمان ترجمه و تألیف این مقاله برایش نه واکسن و نه دارویی یافت نشده است، موجب شده که مردم در خانه ها یشان مانده و خود را برای مدت زمان مشخصی برای محفوظ ماندن قرنطینه کنند. قرنطینه ماندن در خانه و محدود کردن روابط اجتماعی با دیگران قسمتی از روند مهم «فاصله گذاری اجتماعی» است که توسط سازمان جهانی بهداشت برای کنترل شیوع این بیماری توصیه شده است.
خانم دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان در ادامه مطلب ذکر می کنند که با توجه به بررسی های علمی که در تمام نقاط جهان بر روی ورزش انجام گرفته است، ثابت شده که “فعالیت بدنی روزانه” یکی از مؤلفه های حفظ سلامتی بدن و نیز روان انسان ها است. حال این سوال مطرح است که با این روند رو به تغییری که در زمینه “روند فاصله گذاری اجتماعی” به صورت اجباری شده و معلوم هم نیست که تا چه زمانی باید ایزوله کردن ادامه پیدا کند، ورزش هفتگی چگونه باید انجام شود؟
وقتی که صحبت از ورزش و فعالیت بدنی به میان می آید، اولین مکانی که برای ورزش کردن به ذهن خطور می کند، باشگاه های ورزشی و پارک است اما با افزایش روز افزون کرونا به نظر می رسد که باید مکان جایگزینی برای انجام فعالیت بدنی تعبیه شود. متخصصان طب ورزشی در تمام دنیا «فعالیت ورزشی در خانه» را به عنوان جانشین توصیه کرده اند.
دکتر ندا فرزانه روانپزشک و روان درمانگر در ادامه مطلب ذکر می کنند که البته هر گونه فعالیت بدنی در منزل را به صورت استاندارد طبق نظر کارشناسان نمی توان به عنوان «فعالیت ورزشی در خانه» مطرح کرد بلکه یک سری استانداردهایی برای آن مطرح شده است که در ادامه مطلب ذکر شده اند. طبق مقاله های سازمان جهانی بهداشت، فعالیت بدنی متوسط تا شدید به میزان ۶۰ دقیقه در روز برای افراد ۶ تا ۱۷ ساله، ۷۵ دقیقه در هفته فعالیت بدنی شدید یا ۱۵۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی متوسط تا شدید برای افراد بزرگسال ۳ روز در هفته و برای افراد میانسال ۲ روز در هفته که کمک به قوی تر شدن عضلات و استخوان ها می کند.
این نوع سبک زندگی فعال بودن در خانه از طریق نرمش های ایروبیک، دوچرخه ثابت، نرمش های بدن سازی یا رقص می تواند به عنوان عامل محافظت کننده برای عوارض فیزیکی و هم عوارض روانی ویروس کرونای جدید عمل کند. این نوع «فعالیت های ورزشی در خانه» به خصوص می تواند برای کودکان و بالغینی که سبک زندگی بدون تحرک داشته اند، در این موقع زمانی که پاندمی کرونا اتفاق افتاده، اهمیت حیاتی داشته باشد.
طبق بررسی های محدودی که بعد از شیوع ویروس کرونا در جهان انجام شده، مشخص شده است که در دوران قرنطینه، اکثر مردم با توجه به محدود شدن فعالیت های اجتماعی در زمانی که در خانه ایزوله شده بودند، مشغول به تماشای تلویزیون، بازی های کامپیوتری و فعالیت های غیر بدنی بوده اند که این مسئله می تواند تأثیرات منفی روی افزایش احتمال بیماری های قلبی- عروقی، دیابت قندی و فشار خون بگذارد.
یکی دیگر از تأثیرات منفی قرنطینه به صورت تغییر یافتن الگوی خواب و بیداری بوده است. طبق جدیدترین بررسی هایی که در سال ۲۰۱۸ قبل از شیوع ناگهانی کرونا منتشر شده بود، مشخص شده بود که «فعالیت بدنی منظم» دارای تأثیرات ثابت شده روی بهبود پارامترهای سلامت فیزیولوژی بدن، سلامت روانی و «احساس خوب بودن» می باشد.از تأثیرات غیر مستقیم و مثبتی که فعالیت بدنی منظم روی بدن دارد، می توان به بهبود کیفیت زندگی با کاهش ریسک “بیماری های متابولیک” نام برد.
در این دوره که هنوز فشارهای روانی به خاطر مشکلات مالی ناشی از ورشکستگی در اثر متوقف شدن کسب و کارها در اثر ویروس کرونا ادامه دارد، دانشمندان احتمال داده اند که در کودکان و بالغینی که عوامل زمینهای مساعد ژنتیکی برای بروز اختلالات روانی مثل افسردگی، دو قطبی و وسواسی – جبری را دارند، فعالیت بدنی منظم بتواند به عنوان عامل کاهش دهنده فشار روانی عمل نماید.
محدود شدن فعالیت جسمی در کودکان نیز بر روی سلامت جسمی و نیز سلامت روانی کودکان نیز می تواند تاثیرات منفی فروانی داشته باشد. البته طبق مقاله های علمی که در حیطه روانپزشکی کودکان صورت گرفته ثابت شده که محدود شدن فعالیت های بدنی در کودکان نیز می تواند تأثیرات منفی مضاعفی بر روی روان کودک به همراه داشته باشد.
کودکان و نوجوانان نیاز به برون ریزی هیجانی در کنار گروه همسالان خود از طریق روابط اجتماعی سالم دارند.البته در کودکان نیز احتمال مبتلا شدن به ویروس کرونا در صورت در معرض قرار گرفتن با افراد مبتلایی که علامت ندارند، بالا است. بنابراین والدین باید تمهیداتی را برای انجام فعالیت های بدنی سالم برای کودکان نیز در منزل بیندیشند تا بتوانند محیط امن و سالمی را برای رشد کودکان و نوجوانان فراهم نمایند.
در پایان توصیه ای دکتر ندا فرزانه روانپزشک برای خوانندگان محترم این مقاله دارند این است که حتی اگر قبلاً نیز اهل ورزش یا نرمش نبوده اید یعنی به اصطلاح “ورزش هفتگی” به طور روتین در سبک زندگی خود و خانواده تان گنجانده نشده بوده است، بهتر است که در مورد روند جدیدی برنامه ریزی کنید. به این معنی که سعی کنید که به مرور و به تدریج با دیدن ویدئوهای آموزشی که در سایت های ورزشی با عنوان های «نرمش و ورزش در خانه» وجود دارد، این انگیزه را در خود و سایر اعضای خانواده تان ایجاد کنید تا حتی چند دقیقه نرمش کردن را در لیست کارهای روزمره خود قرار دهند. این مسئله می تواند بعد از مدتی در کوتاه مدت باعث تقویت روحیه خودتان و اعضای خانواده شود. البته از تاثیرات مثبت دراز مدت فعالیت بدنی که در اینجا “فعالیت در منزل” بخاطر بیماری کرونا است، نیز نباید غافل شد. ایجاد روحیه فعال می تواند تاثیرات شگرفی در تقویت اعتماد به نفس کودک و نوجوان داشته باشد که البته در مقاله های بعدی در این زمینه توسط دکتر ندا فرزانه به آن به تفصیل اشاره خواهد شد.