یکسری از جمله ها و کلمه ها را نباید به بیماری اعصاب و روان دو قطبی در زندگی روزمره حتی به صورت دوستانه و از روی خیرخواهی یا حتی یک بار نیز بیان کرد. بیماری اعصاب و روان دو قطبی، یکی از مهمترین بیماری های روانی در سر تا سر دنیا است که از جنب های مختلفی نیز مورد توجه قرار گرفته است مثل علت بیماری دو قطبی، علائم بیماری دوقطبی در زنان و مردان، درمان داروئی و غیر داروئی بیماری دوقطبی،درمان دوقطبی با طب سنتی و غیره.
البته که در روند درمان افراد با اختلال دو قطبی Bipolar disorder ، اعضای خانواده ها نقش حیاتی و موثری دارند. مقاله زیر توسط دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان (روانپزشک) در مورد بهترین نکاتی که در زمینه خانواده درمانی افراد مبتلا به Bipolar disorder برای تشخیص و درمان بیماری بای پلار است و نیز جملاتی که به بیمار مبتلا به بیماری دو قطبی نباید گفت، نکات مهمی را برای خوانندگان محترم سایت ایشان تهیه شده است. همان طور که در قسمت اول مقاله ارائه شده، از موارد مهم و تاثیرگذار در روند درمان افراد مبتلا به بیماری دوقطبی میتوان به نقش حیاتی و تاثیرگذار اطرافیان فرد مبتلا اشاره کرد. دکتر ندا فرزانه روانپزشک در ابتدا جملات اشتباهی که نباید به فرد مبتلا به بیماری دو قطبی به عنوان خود درمانی توصیه کرد را در غالب “۷ تیتر” بیان کرده است. در مورد علائم دوقطبی، تفاوت اختلال شخصیت مرزی و دوقطبی، بیماری بای پلار، افسردگی دو قطبی، شخصیت های دو قطبی، درمان دو قطبی در طب سنتی و بیمای اعصاب و روان دو قطبی در مقاله دیگری که در سایت توسط دکتر ندا فرزانه متخصص اعصاب و روان با عنوان ” مهمترین نکات بیماری دو قطبی، بای پلار، افسردگی شیدایی ” وجود دارد، اطلاعات مختصر و مفیدی ارائه شده است.

در زمینه زندگی با افراد دو قطبی بخصوص تاثیر اعضای خانواده بر روی بیماری اختلال دوقطبی نکات حیاتی و کلیدی مهمی وجود دارد. یکی از مهمترین موارد این است که در صورت عدم رعایت کردن این نکات می تواند تاثیرهای منفی بر روی زندگی افراد بیماران دو قطبی ایجاد شود به طور مثال مشکلاتی مثل بیماری دو قطبی و طلاق، بیماری دو قطبی و مشکلات جنسی، طلاق + دو قطبی ایجاد شود. نکته مهم دیگر این است که عدم رعایت کردن نکات مهم در افراد با بیماری بایپلار دوقطبی می تواند تاثیرات مستقیم و یا غیر مستقیم نیز بر روی کیفیت زندگی بیمار دوقطبی و طول عمر بیماران دو قطبی نیز بگذارد. البته که بیماران دو قطبی یا اختلالات دوقطبی به طور مشخص تفاوت با اختلال شخصیت مرزی دارند اما نیاز هست که بر روی حساسیت های بین فردی شخصیت های دو قطبی در روابط بین فردی نیز اهمیت ویژه ای قائل شد. در ادامه مقاله، نکات مهمی در زمینه نبایدهایی که در درمان بیماری دو قطبی در زمینه روابط بین فردی هست، بیان شده است. البته این توضیحات به صورت جملاتی که اصلا نباید به کار بروند، بیان شده اند:

مصرف الکل و مواد تاثیر خوبی دارد (جمله غلط).

جمله بالا کاملا اشتباه است. بهترین توصیه این است که در صورت لزوم با فرد مبتلا به اختلال دوقطبی بای پلار Bipolar disorder در مورد پرهیز از مصرف مواد مخدر و الکل صحبت کنید. در سیر بالینی ویزیت افراد مبتلا به بیماری دو قطبی، در مواردی پیش آمده که فرد مصرف مواد مخدر و یا الکل دارد. حال ممکن است که قبل از ابتلا به بیماری دوقطبی، مصرف مواد مخدر شروع شده که این مسئله میتواند در شروع بیماری دوقطبی و بدتر شدن سیر بیماری تاثیر بد داشته باشد و یا اینکه بعد از ابتلا به بیماری قطبی مصرف مواد مخدر و یا الکل شروع شده است که البته در هر دو صورت طبق تحقیقات علمی مشخص شده است که استفاده از مواد مخدر و اعتیاد به الکل روی سیر بیماری و بدتر شدن علائم تاثیر بسیار مخربی دارد.
مورد مهم این است که فرد با بیماری دو قطبی Bipolar disorder ممکن است که از همان ابتدا که به روانپزشک مراجعه میکند، به هر علتی این مسیله را که مواد مخدر و یا الکل را مصرف میکند، به روانپزشک و درمانگرش مطرح نکند و یا اینکه وقتیکه درمانگر از او در مورد سابقه مصرف مواد مخدر و یا الکل و یا مصرف اخیر این موارد سوال کند، حقیقت را بیان نکند که صد البته بر روی علائم اثر بسیار بدتری دارد.
مورد مهم دیگر در این زمینه این است که بخصوص در نوجوانانی که تشخیص بیماری دو قطبی در آنها توسط روانپزشک داده میشود، افراد خانواده باید در مورد مصرف مواد مخدر بسیار هوشیار باشند. طبق بررسیهای جدید در زمینه اعتیاد نوجوانان در ایران، الگوی مصرف مواد مخدر در سالهای اخیر در بین نوجوانان تغییر کرده است و شایع ترین ماده مخدری که در این گروه سنی استفاده میشود، حشیش و کانابیس هست. مصرف الکل و مواد مخدر در بیماری دو قطبی بای پلار Bipolar disorder مضر است و امکان تداخل با داروهای مصرفی با بیماری دو قطبی باید حتما مد نظر باشد.
توصیه مهم به افراد خانواده این است که با نوجوانان خود با کمک روانپزشک و یا روانشناس، ارتباط عاطفی نزدیک برقرار کنند به نحوی که در مورد معایب مصرف این مواد اطلاعات کافی را به فرزندان خود بدهند تا اینکه در دام اعتیاد نیفتند.

اختلال دو قطبی در کودک، نوجوان و سالمندان وجود ندارد (جمله غلط).

جمله بالا نیز کاملا نادرست است. براساس بررسی های دقیق علمی روانپزشکی مشخص شده است که بیماری دو قطبی بای پلار Bipolar disorder میتواند کودک، نوجوان و افراد سالخورده را نیز مبتلا کند. میزان بروز بیماری دوقطبی در کودک و نوجوان حدود ۱ درصد است و شروع بیماری دو قطبی (Bipolar Disorder) در ساخوردگی هم نا شایع است ولی باید تشخیص این بیماری در این دو گروه طیف سنی حتما توسط روانپزشک و بعد از بررسی از لحاظ بیماریهای جسمی و یا روانپزشکی که علایم مشابه با این بیماری را دارند داده شود.از بیماری های جسمی مهم که در افراد سالمند که حتما برای تشخیص مد نظر باشد، بیماریهای دمانس و آلزایمر هستند که البته در این موارد با کمک روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب تشخیص قطعی داده میشود. بنابراین افراد خانواده فرد سالمندی که متوجه تغییر علایم به صورت افزایش میل جنسی، بی خوابی ،کاهش اشتها، پر حرفی، ولخرجی و یا افسردگی، کاهش انرژی شدند، باید به متخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک مراجعه کنند تا بررسیهای تشخیصی لازم انجام شود و اگر که بعد از تمام بررسیها تشخیص اختلال دو قطبی با شروع در سالمندی داده شد، با کمک متخصص مغز و اعصاب به روانپزشک برای درمان مراجعه کنند.

سعی کن که بدون مصرف دارو و مراجعه به روانپزشک و روانشناس خودت با این مسئله کنار بیایی (جمله غلط).

دکتر فرزانه روانپزشک بیان می کند که هرگز جمله بالا را به فرد مبتلا به بیماری دو قطبی بای پلار Bipolar disorder نگویید:
با اینکه برای بیماری دوقطبی رویکردهای مختلف داروئی و غیردارویی زیادی وجود دارد و با به کار گیری این درمانها در بسیاری از موارد، علائم فرد کنترل شده و میتواند زندگی فردی، اجتماعی، شغلی و خانوادگی خوبی داشته باشد ، اما گفتن این چنین جملات موجب میشود که فرد از ادامه درمان نا امید شده و یا به سمت درمانهای غیر موثر برای این بیماری برود مثل داروهای گیاهی و سنتی که درمان گروه درمانهای اصلی این بیماری نیستند. از جنبه دیگر نیز این مسیله مهم است چون اقدام به خودکشی در افراد با اختلال دوقطبی تا ۲۰ درصد نیز گزارش شده است. پس سعی کنید که از به کار بردن جملاتی که فرد را از ادامه درمان ناامید میکند ، کاملا بپرهیزید.

تو خودت مقصر هستی و نمیخوای که بیماری دو قطبی ات خوب بشه (جمله غلط).
دکتر ندا فرزانه بیان می کند که سرزنش نکردن فرد مبتلا به بیماری دو قطبی توسط اعضای خانواده نکته بسیار مهمی در روند درمان سریع و موثر بیماری دو قطبی یا بایپلاراست. از بهترین توصیه هایی که به دوستان، اقوام و اعضای خانواده فرد با بیماری دوقطبی می توان کرد این است که محدودیتهایی که به واسطه این بیماری برای فرد ایجاد شده را بپذیرید و او را به خاطر عود علائم شیدائئ یا افسردگی سرزنش نکنید.
چه بسیار مواردی که افراد خانواده فرد مبتلا به بیماری دو قطبی در زمان عود علائم او را به مطب روانپزشک آورده اند و از او به خاطر علایمش گلایه میکنند مثلا:

” چرا انقدر تند تند و با فشار حرف میزنی”
” چرا با وجود اینکه شبها قرص خوابت رو میخوری اما بازم برای خوابیدن مقاومت میکنی نمیگیری بخوابی”
” مگه قول نداده بودی که دیگه بیرون نری و درس بخونی”
” بازم که همش افسرده شدی و توی اتاق نشستی”

البته بسته به این که فرد در چه دوره ای از بیماری باشد –دوره افسردگی یا شیدائی نوع و شدت این علایم متفاوت است اما توصیه ای که دکتر فرزانه متخصص روانپزشک در مورد درمان موثر بیماری دو قطبی به خانواد های محترم افراد مبتلا به این بیماری بیان می کند این است که اگر که فرد مبتلا داروهای خود را تحت نظر روانپزشک خود مصرف میکند ولی همچنان این علایمی که گفته شد را دارد، شاید علائم بیماری در حال عود کردن است و نیاز هست که برای تنظیم دارو و یا بررسی مجدد برنامه های درمانی به درمانگرش مجددا برای ویزیت حضوری یا غیر حضوری در صورت بد حال بودنش مراجعه نماید. بنابراین در این گونه موارد بدون اینکه او را به خاطر علایم و رفتارهایش سرزنش کنید، دوستانه و با همدلی او را تشویق به مراجعه مجدد به درمانگر نمایید.

روانپزشک و روانشناس نمیتونن بیماری دو قطبی رو خوب کنن و خودت با کتاب روانشناسی خوندن روی خودت کار کن و افکارت رو کنترل کن تا خوب بشی (جمله غلط).

متاسفانه در فرد مبتلا به بیماری دوقطبی که در دوره علایم افردگی است، احساس نا امیدی از خوب شدن وجود دارد و حتی فرد می تواند آنچنان افکار پوچی و نا امیدی داشته باشد که از داشتن ویزیت حضوری یا غیر حضوری به متخصص اعصاب و روان امتناع کند. در این گونه موارددر بیان احساسات خود در زمانی که فرد از ادامه درمان نا امید شده است، گفتن این جملات به فرد مبتلا به افسردگی کمک کننده اند:
” تو تنها نیستی و من برای همراهی در کنارت هستم”
“با اینکه من دقیقا به جای تو نیستم و نمیتونم کاملا احساساتی را که داری تجربه کنم اما برام مهمه که در کنارت باشم تا تحمل این موارد رو برات راحت تر کنم”
” من میدونم که این رفتارها و تغییرات به علت بیماری دو قطبی هست”

بیماری دو قطبی خود به خود خوب می شود (جمله غلط).

در مواردی که فرد تازه متوجه ابتلا به بیماری دو قطبی Bipolar disorder شده است، گفتن این جملات کمک کننده اند:

” این بیماری نیز مثل بیماریهای جسمی مثلا بیماری قند خون نیاز به درمان دارد”
” اینکه بیماری دو قطبی داری، تقصیر خودت نیست ”
” اگر که تحت نظر روانپزشک و روانشناس قرار نگیری، احتمال بدتر شدن علایم هست”
درک کردن وضعیت بیمار مبتلا به دو قطبی بای پلار Bipolar disorder در روند درمان توسط خانواده و دوستان حیاتی است. این مسئله بیماران دوقطبی را تشویق می کند تا بهترین تصمیم در زمینه درمان داروئی توسط روانپزشک اختلال دوقطبی یا درمان غیر داروئی توسط روانشناس و یا روان درمانگر بیماری دو قطبی را اتخاذ کند.

داروهای دو قطبی رو خودت از اینترنت و گوگل Googleپیدا کن و خودت از روی دستور العملش مصرف کن (جمله کاملا غلط).

دکتر ندا فرزانه بیان می کند که روش درست در زمینه درمان داروئی اختلال دوقطبی این است که بعد از اینکه تشخیص درست و دقیق روانپزشک اختلال دوقطبی به بیمار اعلام گردید، باید که در مورد نوع داروهای درمان دوقطبی، میزان مصرف و زمان مصرف آنها به طور دقیق از روانپزشک اطلاعات صحیح در زمان ویزیت حضوری و یا آنلاین روانپزشکی گرفته شود تا بیمار بتواند برای مصرف سر وقت داروهایش کمک و همراهی شود و درمان سریع و موثر بیماری دوقطبی در وی به روش صحیح انجام گیرد. بنابراین سعی کنید که در مورد داروهایی که توسط روانپزشک برای افسردگی دو قطبی یا شیدایی تجویز شده اطلاعات درست را از متخصص اعصاب و روان بگیرید. همچنین از اینکه داروهای تجویز شده را تغییر داده و یا مقدار مصرفی داروها را خودسرانه تغییر دهید، اجتناب کنید چون تجویز داروها، میزان دارو و زمان مصرف داروهای ثبیت کننده خلق که از دسته داروهای اساسی برای درمان اختلال دو قطبی هستند، امری کاملا تخصصی است که می تواند در صورت تغییر یا تجویز خودسرانه بدون مشورت با روانپزشک حتی موجب مسمویت داروئی و مرگ فرد با اختلال دو قطبی نیز بشود.